જાણો ભોજન દરમ્યાન છાશ પીવી સ્વાસ્થ્ય માટે ફાયદાકારક છે કે નુકશાનકારક?

આપણે ભોજન સાથે ઘણી જાતના પીણાનો ઉપયોગ કરતા હોઈએ છીએ પરંતુ મોટાભાગે છાશ નો ઉપયોગ દરેક ઘરમાં થતો જ હોય છે. છાશ શરીરમાં રહેલાં ઝેરી તત્વોને બહાર નિકાળી દે છે. ગરમીમાં તો છાશ અમૃત જેવું કાર્ય કરે છે. છાશ એક એવું પીણું છે જે શરીરને શક્તિ પ્રદાન કરે છે અને રોગપ્રતિકારક શક્તિમાં પણ વધારો કરે છે. સારું પીણું શરીરને ઊર્જા આપવાની સાથે શરીરમાં રોગપ્રતિકાર શક્તિમાં પણ વધારો છે. પરંતુ દરેક વસ્તુ માટે યોગ્ય સમય અને કેટલીક બાબતોનું ધ્યાન રાખીએ તો તે વસ્તુઓ ક્યારેય આડઅસર કરતી નથી.

ડો.એફ.ઈ.બીલ્ઝ’ કહે છે કે દૂધ કરતા છાશ વધારે પાચક છે દૂધ પીવાથી કબજિયાત થાય છે, જયારે છાશ પીવાથી કબજિયાત ની તફલીક થતી નથીઆથી આંતરડાં વધારે કાર્યશીલ થાય છે. અરુચિવાળા, મંદાગ્નિવાળા, અતિસારવાળા, વાત-ક્ફ્વાલા માટે છાશ અમૃત સમાન છે. મંદ જઠરાગ્નીવાળાની ચિકિત્સા છાશ થી કરવી જોઈએ. અન્નુનું ભક્ષણ ન કરી શકનાર ઉદયરોગી, જેને જલપાન પણ છોડી દીધું હોઈ તેવા દર્દી ની ચિકિત્સા માત્ર થોડી ઘાટી અને સ્વાદવાળી ચાશથી કરવામાં આવે તો તેને ખુબ ફાયદો થાય.

‘ચરકસંહિતા’ માં કહ્યું છે કે, છાશ ઉષ્ણ અને રુક્ષ હોવાથી કફમાં પણ શ્રેષ્ઠ છે. તે સ્વાદિષ્ટ, ખટાશવાળી તથા સાંદ્ર હોવાથી તાત્કાલિક ગુણ કરે છે. છાશ દીપાન, પાચક, બલપ્રદ અને વર્ણકારી છે.શરીરના દોષોના પ્રમાણમાં ચીકાશવાળી અને ચીકાશ વગરની માખણ ઉતારી લીધેલા ચાશના પ્રયોગ કરવા.

આયુર્વેદાચાર્ય ‘સુશ્રુત’ અનર બીજા મુનિશ્રેસ્ઠો એ છાસ ના ચાર પ્રકાર ગણાવ્યા છે. ધોલ, મથિન, તર્ક. પાણી વિનાની ચિકાસસહીત વ્લોવેલી દહીંની છાશ ધોલ કહેવાય છે. અર્ધ ભાગે પાણી નાખેલી છાશ ઉદશ્રિત કહેવાય છે  અને ચોથા ભાગે પાણી નાખેલી છાશ ને તર્ક કહેવાય છે