ભારતે પાકિસ્તાન પર કરેલું ઓપરેશન સિંદૂર તો સફળ રહ્યું, પરંતુ શું તમે જાણો છો કે સિંદૂર બનાવવા માટે કયા બીજનો ઉપયોગ થાય છે?

Know what sindoor is made of: ભારતીય સેનાના પાકિસ્તાન વિરુદ્ધ ‘ઓપરેશન સિંદૂર’ પછી સિંદૂર શબ્દ સમાચારમાં છે. ફિલ્મોથી લઈને ‘સિંદૂર’ સાથે જોડાયેલી દરેક નાની-મોટી બાબતોની ચર્ચા થઈ છે. આજે આપણે સિંદૂરની ખેતી વિશે વાત કરીશું. ભારતીય સંસ્કૃતિમાં (Know what sindoor is made of) સિંદૂરનું પોતાનું સ્થાન છે. દરેક હિન્દુ પરિણીત સ્ત્રીમાં ચોક્કસપણે આ હોય છે. સિંદૂર એક એવી વસ્તુ છે જે લગભગ દરેક ગામ અને શેરી-મહોલ્લામાં સરળતાથી મળી જાય છે. આપણે બધા જાણીએ છીએ કે સિંદૂર ચૂનો, હળદર અને પારો ભેળવીને બનાવવામાં આવે છે. પરંતુ શું તમે જાણો છો કે એક સિંદૂરનો છોડ પણ છે, જેને કુમકુમ વૃક્ષ અથવા ચમેલોર વૃક્ષ કહેવામાં આવે છે. તેના ફળમાંથી પાવડર અને પ્રવાહી સ્વરૂપમાં સિંદૂર જેવો લાલ રંગ બનાવવામાં આવે છે. ઘણા લોકો તેની લિક્વિડ લિપસ્ટિક અજમાવે છે કારણ કે તેમાંથી નીકળતો રંગ હોઠને કુદરતી રીતે લાલ બનાવે છે.

સિંદૂર કયા ફળના બીજમાંથી બને છે?
તમારી માહિતી માટે, અમે તમને જણાવી દઈએ કે એક સિંદૂરનું ઝાડ છે અને આ ઝાડને અંગ્રેજીમાં કુમકુમ ટ્રી કહેવામાં આવે છે. કુમકુમના ઝાડને કેમેલીયા વૃક્ષ તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે. આ છોડનો ઉપયોગ સિંદૂર બનાવવા માટે થાય છે. શું તમે જાણો છો કે આ છોડની અંદર રહેલા બીજને પીસીને વાસ્તવિક સિંદૂર બનાવવામાં આવે છે?

ભારતના કયા રાજ્યોમાં ખેતી કરવામાં આવે છે?
ભારતના બે રાજ્યોમાં સિંદૂરનું ઝાડ સરળતાથી મળી શકે છે. આ છોડ મહારાષ્ટ્રમાં ઉગાડવામાં આવે છે. આ ઉપરાંત, તમારી માહિતી માટે, અમે તમને જણાવી દઈએ કે આ છોડ હિમાચલ પ્રદેશના કેટલાક વિસ્તારોમાં પણ ઉગાડવામાં આવે છે. ભારતીય સંસ્કૃતિમાં ખૂબ જ મહત્વ ધરાવતો સિંદૂરનો છોડ મહારાષ્ટ્ર અને હિમાચલ પ્રદેશમાં જોવા મળે છે. આ ફળના બીજનો ઉપયોગ હર્બલ લિપસ્ટિક બનાવવા માટે પણ થાય છે.

નોંધનીય બાબત
તમને જાણીને નવાઈ લાગશે કે આ છોડ ભારત સિવાય અન્ય જગ્યાએ પણ ઉગાડવામાં આવે છે. કુમકવાટનું વૃક્ષ દક્ષિણ અમેરિકામાં જોવા મળે છે. તમને જણાવી દઈએ કે કુમકુમના ઝાડની ઊંચાઈ 20 થી 25 ફૂટ સુધીની હોઈ શકે છે. આ ઝાડ પરના ફળો શરૂઆતમાં લીલા રંગના હોય છે પણ પછી ધીમે ધીમે આ ફળનો રંગ લાલ થઈ જાય છે.