પેટ્રોલ અને ડીઝલ(Petrol and diesel)ની મોંઘવારી આસમાને પહોંચી ગઈ છે. કેન્દ્રીય નાણામંત્રી નિર્મલા સીતારમણે(Nirmala Sitharaman) મંગળવારે સંસદમાં જણાવ્યું કે, સરકારને પેટ્રોલ અને ડીઝલમાંથી કેટલી કમાણી થઈ છે. નાણામંત્રીના જણાવ્યા અનુસાર, છેલ્લા ત્રણ નાણાકીય વર્ષમાં સરકારે પેટ્રોલ અને ડીઝલ પરના ટેક્સમાંથી 8.02 લાખ કરોડ રૂપિયાની કમાણી કરી છે. સીતારમણે કહ્યું કે, નાણાકીય વર્ષ 2021માં જ સરકારને ટેક્સમાંથી 3.71 લાખ કરોડ રૂપિયાની આવક થઈ છે. કેન્દ્રીય નાણામંત્રીએ સંસદમાં આપેલા જવાબમાં આ વાત કહી.
સંસદમાં કેટલાક સાંસદોએ પેટ્રોલ અને ડીઝલની મોંઘવારી પર પ્રશ્ન ઉઠાવ્યો અને સરકારને પૂછ્યું કે તેને ઘટાડવા માટે શું પગલાં લેવામાં આવી રહ્યા છે. સાંસદોએ એવો પણ સવાલ કર્યો હતો કે ઈંધણ વેચીને સરકારે ટેક્સ તરીકે કેટલા પૈસા કમાયા છે. એક સાંસદે છેલ્લા ત્રણ નાણાકીય વર્ષમાં ટેક્સ અને એક્સાઈઝ ડ્યુટીમાંથી મળેલી આવક અંગે પ્રશ્ન પૂછ્યો હતો. તેના પર કેન્દ્રીય નાણામંત્રીએ કહ્યું કે, છેલ્લા ત્રણ નાણાકીય વર્ષમાં સરકારને ટેક્સમાંથી 8.02 લાખ કરોડ રૂપિયાની આવક થઈ છે, જ્યારે આ નાણાકીય વર્ષમાં જ 3.71 લાખ કરોડ રૂપિયાથી વધુની આવક થઈ છે.
કેટલો ટેક્સમાં થયો વધારો અને ઘટાડો?
5 ઓક્ટોબર 2018ના રોજ પેટ્રોલ પર એક્સાઈઝ ડ્યૂટી 19.48 પૈસા હતી જે 4 નવેમ્બર 2021ના રોજ વધારીને 27.90 રૂપિયા કરવામાં આવી હતી. આ જ સમયગાળા દરમિયાન ડીઝલ પરની ડ્યુટી 15.33 રૂપિયાથી વધારીને 21.80 રૂપિયા કરવામાં આવી હતી. નિર્મલા સીતારમણે સંસદમાં લેખિત જવાબમાં આ માહિતી આપી હતી. આ દરમિયાન, પેટ્રોલ પરની એક્સાઇઝ થોડા સમય માટે ઘટાડવામાં આવી હતી અને તે 5 ઓક્ટોબર 2018ના રોજ 19.48 રૂપિયાથી ઘટીને 6 જુલાઈ 2019ના રોજ 17.98 રૂપિયા થઈ ગઈ હતી. એ જ રીતે ડીઝલ પર એક્સાઇઝ 15.33 રૂપિયાથી ઘટાડીને 13.83 રૂપિયા કરવામાં આવી છે.
2 ફેબ્રુઆરી 2021 સુધી, પેટ્રોલ અને ડીઝલ પરની એક્સાઈઝ ડ્યુટીમાં વધારો જોવા મળ્યો છે અને પેટ્રોલ અને ડીઝલ માટે તે અનુક્રમે 32.98 અને 31.83 રૂપિયા નોંધાયેલ છે. આ સમયગાળા પછી, ઘટાડો શરૂ થયો અને 4 નવેમ્બર, 2021 ના રોજ, પેટ્રોલની એક્સાઇઝ 27.90 રૂપિયા અને ડીઝલની એક્સાઇઝ 21.80 રૂપિયા નોંધવામાં આવી. “છેલ્લા ત્રણ વર્ષ દરમિયાન પેટ્રોલ અને ડીઝલમાંથી એકત્ર કરાયેલ સેસ સહિત કેન્દ્રીય આબકારી જકાત છેઃ 2018-19માં રૂ. 2,10,282 કરોડ, 2019-20માં રૂ. 2,19,750 કરોડ અને 2020-21માં રૂ. 3,71,908 કરોડ” સીતારમણે સંસદમાં આ વાત કહી.
દિવાળી પહેલા રાહત
આ વર્ષે 4 નવેમ્બરે દિવાળી પહેલા જ સરકારે પેટ્રોલ અને ડીઝલ પરની એક્સાઈઝ ડ્યૂટી અનુક્રમે 5 રૂપિયા અને 10 રૂપિયા પ્રતિ લિટર ઘટાડી હતી. આ પછી ઘણા રાજ્યોએ બંને ઇંધણ પર વેલ્યુ એડેડ ટેક્સ (વેટ) ઘટાડવાની જાહેરાત કરી. આ પછી, તેલની કિંમતમાં થોડો ઘટાડો થયો છે, પરંતુ હજુ પણ મોંઘવારી પહેલા કરતા ઘણી વધારે છે. વિરોધ પક્ષો સતત તેનો વિરોધ કરી રહ્યા છે. આ અંગે સરકારનું કહેવું છે કે વૈશ્વિક બજારોમાં કાચા તેલની મોંઘવારીથી સ્થાનિક બજારમાં પણ મોંઘવારી જોવા મળી રહી છે.
સંસદમાં સરકારનું નિવેદન
સરકારે સોમવારે સંસદમાં જણાવ્યું હતું કે તેલની નિકાસ કરતા દેશો માંગ કરતાં ઓછો પુરવઠો આપી રહ્યા છે, જેના કારણે તેલની કૃત્રિમ અછત સર્જાઈ છે. માંગ અને પુરવઠાના કારણે તેલની કિંમતમાં વધારો જોવા મળી રહ્યો છે. તાજેતરમાં, સરકારે તેલની કિંમતોને નિયંત્રણમાં રાખવા માટે 5 મિલિયન ટન તેલ છોડ્યું હતું. આ તેલ સ્ટ્રેટેજિક રિઝર્વમાંથી જારી કરવામાં આવ્યા હતા. તે પહેલા અમેરિકાએ ભારત અને જાપાન સહિત ઘણા દેશોને તેલની કિંમતને નિયંત્રણમાં રાખવા માટે રિઝર્વમાંથી તેલ પાછું ખેંચવા વિનંતી કરી હતી. આ કામમાં ચીન, જાપાન, અમેરિકા અને કોરિયા ભેગા થયા અને તમામ દેશોએ તેમના ભંડારમાંથી ઈમરજન્સી તેલ બહાર પાડ્યું.
બજારમાં તેલનો પુરવઠો વધારવા અને કિંમતોને નિયંત્રણમાં રાખવા માટે અનામતમાંથી તેલ કાઢવામાં આવ્યું હતું. ભારતમાં પહેલીવાર એવું બન્યું કે તેલના ભંડારમાંથી 5 મિલિયન ટન અથવા 380 લાખ બેરલ કાઢવામાં આવ્યા. આ ક્રૂડ તેલ ભારતના પૂર્વ અને પશ્ચિમ કિનારે બાંધવામાં આવેલા તેલના ભંડારમાંથી કાઢવામાં આવ્યું હતું. તેવી જ રીતે અમેરિકા પણ તેના ભંડારમાંથી 500 લાખ બેરલ ક્રૂડ ઓઈલ બહાર પાડી રહ્યું છે.
નીચે આપેલી લીંક પર ક્લિક કરીને જોડાઓ ત્રિશુલ ન્યૂઝ Trishul News સાથે. અમારું ફેસબુક પેજ લાઈક કરો અને ફોન પર અપડેટ્સ મેળવતા રહો. વોટ્સેપ પર સમાચાર મેળવવા અહીં ક્લિક કરીને Hi લખી મેસેજ કરો.