અહીં એક ખાસ હિંદુ તહેવાર છે જે માત્ર ભારતમાં જ નહીં પરંતુ અન્ય દેશોમાં પણ ખૂબ ધામ ધૂમથી ઉજવવામાં આવે છે. નવરાત્રીનો શાબ્દિક અર્થ નવ રાત છે.
નવ દેવી દુર્ગાના નવ નવ સ્વરૂપોની પૂજા નવ રાત અને દસ દિવસ દરમિયાન કરવામાં આવે છે. માત્ર દેવી દુર્ગા જ નહીં, દેવી સરસ્વતી અથવા દેવી મહાલક્ષ્મીની પણ સ્તુતિ કરવામાં આવે છે. દુર્ગાનો શાબ્દિક અર્થ બધા દુ:ખનો નાશ કરનાર છે. તે સમગ્ર ભારતમાં ખૂબ જ ઉત્સાહથી ઉજવવામાં આવે છે.
દેવી ના નવ રૂપો ના નામ આ પ્રકારે છે:
1.શૈલપુત્રી:તેનો અર્થ પર્વતોની પુત્રી છે.
2.બ્રહ્મચારિણી:તેનો અર્થ – બ્રહ્મચારિણી.
3.ચંદ્રઘંટા:તેનો અર્થ – ચંદ્રની જેમ ચમકતી.
4.કુષ્માન્દા:તેનો અર્થ – આખું વિશ્વ તેમના પગમાં છે.
5.સ્કંદમાતા:તેનો અર્થ – કાર્તિક સ્વામીની માતા.
6.કાત્યાયની:તેનો અર્થ – કાત્યાયન આશ્રમમાં જન્મ.
7.કાળરાત્રી:તેનો અર્થ – કાળનો વિનાશક.
8.મહાગૌરી:તેનો અર્થ – સફેદ રંગની માતા.
9.સિદ્ધિદાત્રી:તેનો અર્થ – સર્વશ્રેષ્ઠ.
નવરાત્રી નો ઇતિહાસ:
દુર્ગા મહાસત્તાનો તહેવાર અનાદિ કાળથી ઉજવવામાં આવે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે શ્રી રામચંદ્ર જીએ સૌ પ્રથમ સમુદ્ર કિનારે શરડિયા નવરાત્રી પૂજા શરૂ કરી હતી. ત્યારબાદ દસમા દિવસે લંકા વિજય માટે રવાના થઈ. અસત્ય પર સત્યની જીત સારી રીતે જાણીતી છે કે,ભગવાન રામએ અસત્ય પર કેવી રીતે સત્યનો વિજય મેળવ્યો અને ત્યારબાદ દશેરાની ઉજવણી કરવામાં આવી. આદિશક્તિના દરેક સ્વરૂપની અનુક્રમે નવરાત્રીના નવ દિવસ દરમિયાન પૂજા-અર્ચના કરવામાં આવે છે.મા દુર્ગાની નવમી શક્તિનું નામ સિદ્ધિદાત્રી રાખવામાં આવ્યું છે. તેઓ તમામ પ્રકારની ઉપલબ્ધિઓ આપવા જઈ રહ્યા છે. તેમનું વાહન સિંહ છે અને કમળ ફૂલ પર જ કબજે કરે છે. નવરાત્રીના નવમા દિવસે તેમની પૂજા કરવામાં આવે છે.
કાલિ નવદુર્ગા અને દસ મહાવિદ્યામાં પહેલો મુખ્ય છે. ભગવાન શિવની શક્તિમાં ગુસ્સે અને નમ્ર, બે સ્વરૂપો, જે ઘણા સ્વરૂપો ધરાવે છે, અનંત સિધ્ધી આપવા માટે સક્ષમ છે. દસમા સ્થાને કમલા વૈષ્ણવી શક્તિ છે, જે પ્રાકૃતિક સંપત્તિના પ્રમુખ દેવતા લક્ષ્મી છે. ભગવાન, મનુષ્ય, રાક્ષસો બધા તેમની કૃપા વિના લકવાગ્રસ્ત છે, તેથી તેમની પૂજા એ બંને આગમા-નિગમમાં સમાનરૂપે વર્ણવવામાં આવી છે. બધા દેવતાઓ, રાક્ષસો, મનુષ્ય, ગંધર્વ તેમના આશીર્વાદ માટે આતુર છે.
દેવી ઉપાસનાનું મહત્વ:
દેવી કાલી અને દુર્ગા બધા દુ:ખ દૂર કરશે અને તમામ સુખ પ્રદાન કરશે. નવરાત્રિના દરેક દિવસની દેવી માતા, આદિશક્તિની ઉપાસના કરીને એક અલગ રીતે પૂજા કરવામાં આવે છે, તેમને પ્રસન્ન કરવા માટે, જીવનના પરિણામે, સુખ અને આનંદ હોઈ શકે છે, તમામ પ્રકારની નકારાત્મક લાગણીઓથી મુક્તિ મળે છે.
માતા દેવી સ્વયંભૂ તેના ભક્તો પર સ્થિર થાય છે. માતાના અતૂટ પ્રેમ, સ્નેહ અને સ્નેહથી ધન્યતા રહે છે. જેના સાધકને બીજી કોઈ સહાયની જરૂર નથી અને તે સર્વશક્તિમાન બને છે. માતાની કરુણા અપાર છે, જેનો કોઈ અંત નથી.