November 14, 2024
5 ઓગસ્ટે ભારત સરકારે જમ્મુ-કાશ્મીરને બે ભાગમાં વહેંચવાનો નિર્ણય કર્યો. આ સાથે જમ્મુ-કાશ્મીરને વિશેષ દરજ્જો આપતી કલમ 370 ની મોટી જોગવાઈઓ પણ તટસ્થ કરવામાં આવી હતી.
આ પછી, 9 નવેમ્બરના રોજ, સુપ્રીમ કોર્ટે બાબરી મસ્જિદ-રામ મંદિર વિવાદ અંગે પોતાનો ચુકાદો આપ્યો, જે જૂના અને ભારતીય ઇતિહાસનો સૌથી વિવાદાસ્પદ કેસ છે. સુપ્રીમ કોર્ટે પોતાના નિર્ણયમાં કહ્યું હતું કે,વિવાદિત જમીન હિન્દુ પક્ષને આપવી જોઈએ.સુપ્રીમ કોર્ટના નિર્ણય સાથે અયોધ્યામાં રામ મંદિર બનાવવાની રીત સાફ થઈ ગઈ.
રાજકીય વર્તુળોમાં હલચલ છે કે,મોદી સરકારના એજન્ડામાં નવું લક્ષ્ય શું છે. હવે તેણીએ ચૂંટણીના મોટા મોટા વચનોને પૂરો કરવા માટે કોઈ કાયદો બનાવી શકે છે
Trending News
શું છે નવું લક્ષ્ય:
ઘણા રાજકીય વિશ્લેષકો કહે છે કે, સમાન નાગરિક સંહિતા સંબંધિત બીલ મોદી સરકારના આગામી એજન્ડામાં મોખરે હશે.આ ઉપરાંત સમગ્ર દેશમાં એનઆરસી લાગુ કરવા અને નાગરિકત્વ કાયદો બનાવવા પણ ભાજપ સરકારના મુખ્ય એજન્ડામાં શામેલ છે.
ભાજપના રાજકારણ પર નજર રાખનારા વરિષ્ઠ પત્રકાર પ્રદીપસિંઘ કહે છે કે,ભાજપના ત્રણ મુખ્ય એજન્ડા અયોધ્યા, આર્ટિકલ 370 અને સમાન નાગરિક સંહિતા હતા. આ બંને પરનું કામ લગભગ પૂર્ણ થઈ ગયું છે અને હવે તે સમાન નાગરિક સંહિતા પર પોતાનું કામ શરૂ કરશે.
પરંતુ પ્રદીપસિંઘનું કહેવું છે કે,સમાન નાગરિક સંહિતા પૂર્વે જ સરકાર એનઆરસી અને સિટિઝનશીપ બિલ પર કામ કરવાનું પસંદ કરશે.તેમનું કહેવું છે કે, “આવતા શિયાળુ સત્રમાં સરકાર એનઆરસી અને નાગરિકત્વ બિલ રજૂ કરી શકે છે કારણ કે, સરકારે આ મુદ્દા પર પહેલાથી ઘણું કામ કર્યું છે અને પક્ષ આ બંને મુદ્દા પર ખૂબ ગંભીર છે.”પ્રદીપસિંહ કહે છે કે,આ પછી, મોદી સરકાર યુનિફોર્મ સમાન નાગરિક સંહિતા અંગે પણ ગંભીર છે, પરંતુ તે માટે તેઓએ જાહેર સંમતિ લેવી પડશે.
શું છે સમાન નાગરિક સંહિતા:
સમાન નાગરિક સંહિતાનો અર્થ દેશના તમામ નાગરિકો માટે સમાન નાગરિક કાયદો છે, પછી ભલે તે કોઈ પણ ધર્મ અથવા સંપ્રદાય હોય.સમાન નાગરિક સંહિતામાં, લગ્ન, છૂટાછેડા અને સંપત્તિના વિભાજન જેવી બાબતોમાં પણ બધા ધર્મો માટે સમાન કાયદો લાગુ છે.હાલમાં ભારતીય બંધારણ હેઠળ કાયદાને વ્યાપક રૂપે બે ભાગમાં વહેંચવામાં આવ્યો છે. સિવિલ અને ક્રિમિનલ.
કાયદો લગ્ન, સંપત્તિ, ઉત્તરાધિકાર અથવા કુટુંબ સંબંધિત વ્યક્તિને લગતી બાબતો માટે નાગરિક કાયદો કહેવામાં આવે છે.કલમ 370 સમાન નાગરિક સંહિતાથી મુશ્કેલ પડકાર?
ભાજપના મહાસચિવ રામ માધવે થોડા મહિના પહેલા કહ્યું હતું કે,મોદી સરકાર સમાન નાગરિક સંહિતા લાવવા કટિબદ્ધ છે.એટલું જ નહીં, વર્તમાન લોકસભાના પ્રથમ સત્રમાં ભાજપના સાંસદ નિશીકાંત દુબેએ દેશમાં સમાન નાગરિક સંહિતા લાગુ કરવાની માંગ ઉઠાવ્યો છે.
જોકે, પ્રદિપસિંઘનું માનવું છે કે,તેનો અમલ એટલો સરળ નહીં હોય. તેઓ સમજાવે છે, “આ બિલ બનાવવાની સૌથી મોટી સમસ્યા એ હશે કે,લગ્ન અને સંપત્તિ જેવા મામલામાં વિવિધ ધર્મોના પોતાના કાયદા છે.” આ બધા નિયમોને એક કરવાથી ઘણા સમુદાયોને નુકસાન થઈ શકે છે અને કેટલાકને ફાયદો પણ થઈ શકે છે. આવી સ્થિતિમાં, દરેકને સમાનતામાં લાવવા ગોઠવણો કરવી ખૂબ મુશ્કેલ રહેશે. ”
પ્રદીપસિંઘ માને છે કે,સરકાર માટે સમાન નાગરિક સંહિતાનો અમલ જમ્મુ કાશ્મીરથી કલમ 370 ના અંત કરતાં વધુ મુશ્કેલ પડકાર હશે.તેઓ સમજાવે છે, “જમ્મુ-કાશ્મીરમાંથી કલમ 370 હટાવવાનું એક પ્રકારનું વહીવટી કાર્ય હતું, જે સરકારે પોતાની રીતે કરી છે, પરંતુ આ કિસ્સામાં વિવિધ ધર્મોની માન્યતાઓ જોડાયેલી છે, તેથી તેમનો અંત લાવવો એટલું સરળ રહેશે નહીં.”