દેશનાં પાંચ રાજ્યમાં આ વર્ષે થનારી વિધાનસભા ચૂંટણીની તારીખો ચૂંટણી પંચ દ્વારા આજરોજ જાહેરાત આજે કરવામાં આવશે. ત્યારે ઉત્તરપ્રદેશમાં લોકશાહીના સૌથી મોટા પર્વનાં આજે શ્રીગણેશ થઇ જશે. ઈલેક્શન કમિશન બપોરે 3.30 વાગ્યે પ્રેસ-કોન્ફરન્સ શરૂ કરી છે. આ કોન્ફરન્સમાં ઉત્તરપ્રદેશ, ઉત્તરાખંડ, પંજાબ, ગોવા અને મણિપુરમાં ચૂંટણીની તારીખોની આજે જાહેરાત કરીશે. પ્રેસ કોન્ફરન્સમાં ચીફ ઈલેક્શન કમિશનર સુશીલ ચંદ્રાએ કહ્યું કે, કોરોનાના સમયગાળામાં ચૂંટણી યોજવી પડકારજનક છે. ચૂંટણીમાં કોવિડ નિયમોનું પાલન થવું ખૂબ જરૂરી છે.
ઉત્તર પ્રદેશ, પંજાબ, ઉત્તરાખંડ, ગોવા અને મણિપુરની વિધાનસભા ચૂંટણીની શનિવારે ઔપચારિક જાહેરાત કરવામાં આવી છે. આ જાહેરાત સાથે જ પાંચ રાજ્યોમાં આદર્શ આચારસંહિતા લાગુ થઈ ગઈ છે. આ તમામ રાજ્યોમાં વિધાનસભાની મુદત આગામી બેથી ત્રણ મહિનામાં પૂર્ણ થઈ રહી છે. ચૂંટણી પંચ આજે યુપી સહિત પાંચ રાજ્યોમાં થનારી વિધાનસભા ચૂંટણીની તારીખોની જાહેરાત કરશે. આજે બપોરે સાડા ત્રણ વાગે પ્રેસ કોન્ફરન્સ કરશે. ઉત્તર પ્રદેશ, પંજાબ, ઉત્તરાખંડ, ગોવા અને મણિપુરમાં વિધાનસભા ચૂંટણી થવાની છે. વિધાનસભા ચૂંટણીની તારીખોની જાહેરાત બાદ આ પાંચ રાજ્યોમાં આચાર સંહિતા લાગૂ થઈ જશે.
ચૂંટણી પંચે કહ્યું કે, કોરોના વચ્ચે 5 રાજ્યોની વિધાનસભા ચૂંટણીમાં કડક પ્રોટોકોલનું પાલન કરવામાં આવશે. 15 જાન્યુઆરી સુધી રોડ શો, રેલી, પદયાત્રા, સાયકલ અને સ્કૂટર રેલીને મંજૂરી આપવામાં આવશે નહીં. વર્ચ્યુઅલ રેલી દ્વારા જ ચૂંટણી પ્રચારની મંજૂરી આપવામાં આવશે. વિજય બાદ કોઈ વિજય સરઘસ કાઢવામાં આવશે નહીં. મુખ્ય ચૂંટણી કમિશનર સુશીલ ચંદ્રાએ કહ્યું કે, દેશના 5 રાજ્યોની 690 વિધાનસભાઓમાં ચૂંટણી યોજાશે. ચૂંટણીમાં 18.34 કરોડ મતદારો ભાગ લેશે. કોરોના વચ્ચે ચૂંટણી યોજવા માટે નવા પ્રોટોકોલ લાગુ કરવામાં આવશે. તમામ ચૂંટણી કર્મચારીઓને કોરોના રસીના બંને ડોઝ મળ્યા હશે. જેમને તેની જરૂર છે તેમને પણ સાવચેતીના ડોઝ લાગુ કરવામાં આવશે.
2017ની વિધાનસભા ચૂંટણીમાં BJP+ ને 325 સીટો મળી હતી. 2019ની લોકસભા ચૂંટણીમાં 80 બેઠકોમાંથી ભાજપને 64 બેઠકો મળી હતી. બંને ચૂંટણીમાં કોંગ્રેસનું પ્રદર્શન સૌથી ખરાબ રહ્યું હતું. જેને 2017ની વિધાનસભા ચૂંટણીમાં 7 અને 2019ની લોકસભાની ચૂંટણીમાં માત્ર એક સીટ મળી હતી. મુખ્ય ચૂંટણી કમિશનરે કહ્યું કે, પંજાબ, ઉત્તરાખંડ અને ગોવામાં 14 ફેબ્રુઆરીએ મતદાન થશે. જ્યારે મણિપુરમાં 27 ફેબ્રુઆરી અને 3 માર્ચે મતદાન થશે. મુખ્ય ચૂંટણી કમિશનરે કહ્યું કે, પાંચ રાજ્યોમાં સાત તબક્કામાં ચૂંટણી યોજાશે. પ્રથમ તબક્કાની ચૂંટણી 10 ફેબ્રુઆરીએ, બીજો તબક્કો 14 ફેબ્રુઆરી, ત્રીજો તબક્કો 20 ફેબ્રુઆરી, ચોથો તબક્કો 23 ફેબ્રુઆરી, પાંચમો તબક્કો 27 ફેબ્રુઆરી, છઠ્ઠો તબક્કો 3 માર્ચ અને સાતમો અને છેલ્લો તબક્કો 7 માર્ચે યોજાશે.
પહેલો તબક્કો- 10 ફેબ્રુઆરી
ઉત્તર પ્રદેશ
બીજો તબક્કો- 14 ફેબ્રુઆરી
ઉત્તરપ્રદેશ, પંજાબ, ઉત્તરાખંડ, ગોવા
ત્રીજો તબક્કો- 20 ફેબ્રુઆરી
ઉત્તરપ્રદેશ
પાંચમો તબક્કો- 27 ફેબ્રુઆરી
ઉત્તરપ્રદેશ, મણિપુર
છઠ્ઠો તબક્કો- 3 માર્ચ
ઉત્તરપ્રદેશ, મણિપુર
સાતમો તબક્કો- 7 માર્ચ
ઉત્તરપ્રદેશ
પરિણામ- 10 માર્ચ
યુપીના રાજકીય રમખાણો
ઉત્તર પ્રદેશ વિધાનસભાનો કાર્યકાળ 14 મે 2022 ના રોજ સમાપ્ત થઈ રહ્યો છે. આવી સ્થિતિમાં 14 મે પહેલા વિધાનસભા અને નવી સરકારની રચનાની પ્રક્રિયા પૂર્ણ કરવી પડશે. ઉત્તર પ્રદેશમાં કુલ 403 વિધાનસભા બેઠકો છે. છેલ્લી ચૂંટણી ફેબ્રુઆરી-માર્ચ 2017 માં યોજાઈ હતી અને ભાજપની આગેવાની હેઠળ એનડીએ 325 બેઠકો જીતીને સત્તામાં પરત ફર્યું હતું અને યોગી આદિત્યનાથે 19 માર્ચ 2017 ના રોજ મુખ્ય પ્રધાન તરીકે શપથ લીધા હતા. સીએમ યોગી ભાજપના પહેલા નેતા છે, જેમણે ઉત્તર પ્રદેશમાં પોતાનો પાંચ વર્ષનો કાર્યકાળ પૂર્ણ કર્યો છે અને પાર્ટી તેમનો ચહેરો આગળ કરીને ચૂંટણી લડી રહી છે. આવી સ્થિતિમાં તે તેમના માટે અગ્નિ પરીક્ષા સમાન છે.
યુપીમાં રાજકીય ગરમાવો
ભાજપ અપના દળ (એસ) અને નિષાદ પાર્ટી સાથે ગઠબંધન કરીને 2022માં યુપી ચૂંટણીના મેદાનમાં ઉતર્યું છે. વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીથી લઈને કેન્દ્રીય ગૃહમંત્રી અમિત શાહ સુધીના ભાજપના નેતાઓએ રાજ્યમાં ભાજપની સત્તા બચાવવા માટે પૂરી તાકાત લગાવી દીધી છે. તે જ સમયે, સપા પ્રમુખ અખિલેશ યાદવ ભાજપ સામે લડવા માટે રાજ્યમાં વંશીય આધાર ધરાવતા નાના પક્ષો સાથે ઉતર્યા છે. યુપીમાં, સપાએ આરએલડી, સુભાસપ, પીએસપી, જનવાદી પાર્ટી, મહાન દળ સહિત લગભગ એક ડઝન નાના પક્ષો સાથે ગઠબંધન કર્યું.
પ્રિયંકા ગાંધીના નેતૃત્વમાં કોંગ્રેસે યુપી ચૂંટણીમાં ઝંપલાવ્યું છે. પ્રિયંકા મહિલા કાર્ડ રમી રહી છે અને તેણે તેના માટે 40 ટકા ટિકિટ આપવાથી લઈને તમામ જાહેરાતો કરી છે. તે જ સમયે, 2022ની ચૂંટણી BSPની સાથે દલિત રાજનીતિ માટે પણ મહત્વપૂર્ણ માનવામાં આવી રહી છે. BSP વડા માયાવતીએ કોઈપણ પક્ષ સાથે જોડાણ કર્યું નથી અને 2007ની જેમ બ્રાહ્મણ-દલિત સમીકરણ બનાવવાનો પ્રયાસ કરી રહી છે. આ સિવાય યુપીમાં અસદુદ્દીન ઓવૈસી મુસ્લિમ મતોની મદદથી રાજ્યમાં પોતાનો પગ જમાવવા બેતાબ છે.
ઉત્તરાખંડમાં કોણ બનાવશે સરકાર
70 બેઠકો ધરાવતી ઉત્તરાખંડ વિધાનસભાનો કાર્યકાળ 23 માર્ચ 2022ના રોજ સમાપ્ત થઈ રહ્યો છે. પરંતુ, રાજ્યમાં રાજકીય હલચલ તેજ બની રહી છે. અહીં કોંગ્રેસ અને ભાજપની સાથે આમ આદમી પાર્ટી, બસપા અને ઘણી નાની પાર્ટીઓ પોતાનું નસીબ અજમાવી રહી છે. આવી સ્થિતિમાં ઉત્તરાખંડની ચૂંટણી ભાજપ માટે સૌથી વધુ પડકારરૂપ છે, કારણ કે અહીં દર પાંચ વર્ષે સત્તા બદલવાની પરંપરા બે દાયકાથી ચાલી રહી છે. આવી સ્થિતિમાં કોંગ્રેસને સત્તામાં વાપસીની આશા દેખાઈ રહી છે, જ્યારે ભાજપ સત્તા પરિવર્તનની માન્યતાને તોડવામાં વ્યસ્ત છે.
ઉત્તરાખંડમાં 2017ની વિધાનસભા ચૂંટણીમાં ભાજપે 57 બેઠકો જીતીને પ્રચંડ બહુમતી સાથે સરકાર બનાવી હતી, જ્યારે વિપક્ષ કોંગ્રેસને 11 બેઠકો મળી હતી. ત્રિવેન્દ્ર સિંહ રાવત મુખ્યમંત્રી બન્યા, પરંતુ ચાર વર્ષ પછી તેમને હટાવીને ભાજપે તીરથ સિંહ રાવતને સત્તાની કમાન સોંપી અને થોડા જ મહિનામાં રાવતની જગ્યાએ પુષ્કર સિંહ ધામીને ઉત્તરાખંડના મુખ્યમંત્રી બનાવવામાં આવ્યા. આ રીતે, પુષ્કર ધામી માટે આ ચૂંટણી ખૂબ જ પડકારરૂપ છે.
શું પંજાબમાં કોંગ્રેસ ટકી શકશે?
વર્ષ 2022માં જે સાત રાજ્યોમાં ચૂંટણી યોજાવાની છે તેમાંથી પંજાબ એકમાત્ર એવું રાજ્ય છે જ્યાં કોંગ્રેસ સત્તામાં છે. પંજાબ એસેમ્બલીનો કાર્યકાળ 27 માર્ચ, 2022 ના રોજ સમાપ્ત થાય છે, જેના કારણે વર્ષની શરૂઆતમાં ચૂંટણી યોજાવાની છે. કોંગ્રેસ રાજ્યમાં પોતાની સત્તા જાળવી રાખવા માટે સીએમ ચરણજીત સિંહ ચન્ની અને પ્રદેશ અધ્યક્ષ નવજોત સિંહ સિદ્ધુના નેતૃત્વમાં સંઘર્ષ કરી રહી છે, જ્યારે આમ આદમી પાર્ટી આ વખતે નંબર ટુમાંથી નંબર વન બનવાની તૈયારીમાં છે. બીજી તરફ અકાલી દળે બસપા સાથે હાથ મિલાવ્યા છે, જ્યારે ભાજપે કેપ્ટન અમરિન્દર સિંહ અને સુખદેવ ઢીડસાની પાર્ટી સાથે ગઠબંધન કર્યું છે.
સુખબીર બાદલ અને ચરણજીત સિંહ ચન્ની
જણાવી દઈએ કે 117 સીટોવાળી પંજાબમાં 2017ની વિધાનસભા ચૂંટણીમાં કોંગ્રેસ 77 સીટો જીતીને 10 વર્ષ બાદ સત્તામાં પાછી આવી હતી, જ્યારે શિરોમણી અકાલી દળ-ભાજપ માત્ર 18 સીટો પર જ ઘટી હતી અને આમ આદમી પાર્ટી મુખ્ય વિપક્ષ બની હતી. પાર્ટી 20 બેઠકો જીતીને. કેપ્ટન અમરિંદર સિંહ મુખ્યમંત્રી બન્યા, પરંતુ ચાર વર્ષ પછી કોંગ્રેસે કેપ્ટન અમરિંદરને બદલીને ચરણજીત સિંહ ચન્નીને મુખ્યમંત્રી બનાવ્યા. પંજાબમાં સરકાર બનાવવા માટે કોઈપણ પક્ષ કે ગઠબંધનને 59નો આંકડો મળવો પડશે.
મણિપુરમાં રાજકીય ગરમાવો
પૂર્વોત્તરની 60 બેઠકોવાળી મણિપુર વિધાનસભાનો કાર્યકાળ 19 માર્ચ, 2022ના રોજ સમાપ્ત થાય છે. આવી સ્થિતિમાં, આ પહેલા રાજ્યમાં સરકાર રચવાની પ્રક્રિયા પૂર્ણ કરવી પડશે. 2017ની મણિપુર વિધાનસભા ચૂંટણીમાં, ભાજપ 24 બેઠકો જીતીને સૌથી મોટી પાર્ટી તરીકે ઉભરી આવી હતી અને કોંગ્રેસ 17 ધારાસભ્યો સાથે વિરોધ પક્ષ બની હતી. ભાજપે એનપીપી, એલજેપી અને અપક્ષ ધારાસભ્યોના સમર્થનથી સરકાર બનાવી અને એન બિરેન્દર સિંહ મુખ્યમંત્રી બન્યા. આવી સ્થિતિમાં ભાજપે ફરી એકવાર મણિપુરની સત્તાને જળવાઈ રહે તે માટે પોતાની સંપૂર્ણ તાકાત લગાવી દીધી છે, તો કોંગ્રેસ સત્તામાં પરત ફરવા માટે બેતાબ છે.
ગોવામાં આ વખતે કોની સત્તા?
40 સીટોવાળી ગોવા વિધાનસભાનો કાર્યકાળ 15 માર્ચે સમાપ્ત થાય છે. રાજ્યમાં છેલ્લી વિધાનસભા ચૂંટણી ફેબ્રુઆરી 2017માં યોજાઈ હતી. કોંગ્રેસ 15 બેઠકો જીતીને સૌથી મોટી પાર્ટી તરીકે ઉભરી આવી, પરંતુ સરકાર બનાવી શકી નહીં. ભાજપે 13 બેઠકો જીતી અને MGP, GFP અને બે અપક્ષ ધારાસભ્યોના સમર્થનથી સરકાર બનાવવામાં સફળ રહી. મનોહર પર્રિકર ગોવાના મુખ્ય પ્રધાન બન્યા, પરંતુ 17 માર્ચ 2019ના રોજ મનોહર પર્રિકરના અવસાન પછી, ડૉ. પ્રમોદ સાવંત રાજ્યના મુખ્ય પ્રધાન બન્યા.
ગોવામાં 2022ની શરૂઆતમાં ચૂંટણી યોજાવાની છે, પરંતુ આ વખતે માત્ર કોંગ્રેસ અને ભાજપ જ નહીં પરંતુ મમતા બેનર્જીની TMC અને આમ આદમી પાર્ટી પણ પોતાનું નસીબ અજમાવવા આવી છે. ગોવામાં ભાજપ છેલ્લા 10 વર્ષથી સત્તામાં છે, જેના કારણે તે સત્તા વિરોધી લહેરનો પણ સામનો કરી રહી છે. આવી સ્થિતિમાં ભાજપ અધ્યક્ષ જેપી નડ્ડા પુરી તાકાત લગાવી રહ્યા છે. તે જ સમયે, કોંગ્રેસ સત્તામાં પાછા ફરવા માટે ઝઝૂમી રહી છે, પરંતુ TMC તેના માર્ગમાં સૌથી મોટો અવરોધ બની ગયો છે. કોંગ્રેસના ઘણા નેતાઓ પાર્ટી છોડીને ટીએમસીમાં જોડાયા છે. 2017માં ભલે સામાન્ય માણસ ખાતું ખોલાવી શક્યો ન હતો, પરંતુ આ વખતે તે કિંગમેકર બનવાનો પ્રયાસ કરી રહ્યો છે.
આ વખતે ચૂંટણી ખર્ચની મર્યાદા વધારવામાં આવી છે
ચૂંટણી પંચ (ECI) એ શુક્રવારે પ્રચાર માટે ઉમેદવારો માટે ખર્ચ મર્યાદા વધારી દીધી હતી. હવે, લોકસભાની ચૂંટણી દરમિયાન, ઉમેદવારો તેમના સંસદીય વિસ્તારોમાં 2014માં નિર્ધારિત રૂ. 70 લાખને બદલે રૂ. 95 લાખ અને રૂ. 54 લાખને બદલે રૂ. 75 લાખનો ખર્ચ કરી શકશે.
તેવી જ રીતે, વિધાનસભાની ચૂંટણી દરમિયાન 28 લાખને બદલે 40 લાખ રૂપિયા અને 20 લાખને બદલે 28 લાખ રૂપિયાનો ખર્ચ કરી શકશો. આયોગે તેની એક સમિતિની ભલામણોના આધારે આ ખર્ચ મર્યાદામાં વધારો કર્યો છે.
બૂથમાં માત્ર રસીકરણ કરાયેલ લોકોને જ એન્ટ્રી આપી શકાશે.
કોરોના વચ્ચેની ચૂંટણીમાં મતદાન મથકો પર રસીના બંને ડોઝ ન મેળવનારાઓનો પ્રવેશ બંધ થઈ શકે છે. જો કે હજુ સુધી કોઈ અંતિમ નિર્ણય લેવાયો નથી. આ માટે ગુરુવારે ચૂંટણી પંચ અને કેન્દ્રીય સ્વાસ્થ્ય મંત્રાલય વચ્ચે યોજાયેલી બેઠકમાં આ અંગે ચર્ચા કરવામાં આવી હતી. આ બેઠકમાં દેશમાં વધી રહેલા કોરોનાના કેસને કારણે સ્થિતિનું સંપૂર્ણ વિશ્લેષણ કરવામાં આવ્યું હતું. આ સાથે આ સમયગાળા દરમિયાન ચૂંટણી યોજવાની સંભવિત અસર અંગે ચર્ચા કરવામાં આવી હતી. સ્વાસ્થ્ય સચિવે આયોગને દેશમાં કોવિડની સ્થિતિ વિશે માહિતી આપી હતી.
નીચે આપેલી લીંક પર ક્લિક કરીને જોડાઓ ત્રિશુલ ન્યૂઝ Trishul News સાથે. અમારું ફેસબુક પેજ લાઈક કરો અને ફોન પર અપડેટ્સ મેળવતા રહો. વોટ્સેપ પર સમાચાર મેળવવા અહીં ક્લિક કરીને Hi લખી મેસેજ કરો.