મહારાષ્ટ્ર (Maharashtra)ની સરહદે આવેલા ડાંગ(Dang) જિલ્લાના વઘઈ(Waghai) તાલુકાના માલિન(Malin) ગામનો એક યુવક દ્રાક્ષ (Grapes)ની વાડીમાં ખેતમજૂર તરીકે મહારાષ્ટ્રના ખેતરો ખોદતો હતો. આ પછી તેણે મર્યાદિત જમીન પર પાણી વિનાની આધુનિક ખેતી કરતા ખેડૂતોને સફળ થતા જોયા, તેથી તેણે પણ મજૂરમાંથી માલિક બનવાનું નક્કી કર્યું. આ પછી માલિન ગામના યુવા ખેડૂત યોગેશ ભીવસેને લાખો રૂપિયાનો નફો મેળવ્યો હતો.
આધુનિક ખેતીને સમર્થન આપતા, યુવા ખેડૂતે એક મુલાકાતમાં જણાવ્યું હતું કે પરંપરાગત ખેતી પદ્ધતિઓમાં વધુ પ્રયત્નો કરવા છતાં, જરૂરી વળતર મળી શકતું નહોતું. જ્યારે કૃષિ વૈજ્ઞાનિકોના માર્ગદર્શન હેઠળ આધુનિક ખેતપેદાશો ખેડૂતોને ફરીથી ખેતી તરફ લઈ જઈ રહ્યા છે. પથરાળ, ડુંગરાળ વિસ્તારમાં બાપદાદાના ગંદા ગામમાં માત્ર પરસેવો હતો. તેથી યોગેશ મહારાષ્ટ્રના દ્રાક્ષ અને ડુંગળીના બગીચામાં પાંચ-સાત વર્ષથી કામ કરતો અને એકસો પચાસ રૂપિયાનો પગાર મેળવતો. આ પછી તેણે પોતાના આધુનિક ખેતીના વિચાર સાથે તેણે તેના મહારાષ્ટ્રીયન શેઠ પાસેથી દસ હજાર રૂપિયા ઉછીના લીધા અને માલિનમાં ખેતી કરવા નીકળ્યો.
શરૂઆતમા, જમીન સુધારણા સાથે એક ગાય લઈ પશુપાલનને પણ સાથે રાખી, આ પછી ધીમે ધીમે તેણે પશુપાલન પણ વધાર્યું. પોતાની જમીનમા ડાંગર ચણા જેવા પરંપરાગત પાકોના સ્થાને પ્લાસ્ટિક મલ્ચિંગ, ડ્રીપ ઇરીગેશન જેવા નવા આયામો ઉમેરી, ઓછા પાણીએ ચાર હેક્ટરમા તરબૂચ કરીને, સફળતાના બીજનુ વાવેતર કર્યુ. આ રીતે તેણે ઓછા પાણીમાં આધુનિક પદ્ધતિથી ખેતી કરી સફળતા મેળવી હતી.
43 ડિગ્રી તાપમાન વચ્ચે પોતાના માલિન ફાર્મની ચર્ચા કરતા યોગેશ ભીવસેને જણાવ્યું હતું કે આહવા કૃષિ અને બાગાયત કચેરી તેમજ વાઘઈ કૃષિ વિજ્ઞાન કેન્દ્રના નિષ્ણાતોના માર્ગદર્શન હેઠળ તેમણે માલિનમાં ચાર હેક્ટર જમીનમાં તરબૂચની ખેતી કરી 120 ટનથી વધુ ઉત્પાદન કર્યું છે. જેને 11 હજાર રૂપિયાના ભાવે વેપારીઓ દ્વારા ખેતર બેઠા ખરીદી લેવાયા. તેણે 80 દિવસમાં 8 લાખનો નફો મેળવ્યો હતો. આજે યોગેશ પોતે તરબૂચની ખેતી કરે છે, પરંતુ તે જ સમયે રોકડિયા પાકમાંથી આગળ વધીને નજીકના ગામડાના ખેડૂતોને તેના માટે તૈયાર કરે છે.
ડાંગ જિલ્લા માટેના ઉનાળુ પાક વિશે વાત કરતાં, વઘઈ સ્થિત કૃષિ વિજ્ઞાન કેન્દ્રના બાગાયતશાસ્ત્રી હર્ષદ પ્રજાપતિએ જણાવ્યું હતું કે, તરબૂચનો પાક ટૂંકા ગાળામાં નફાકારક પાક તરીકે ગણી શકાય છે, તેમણે ઉમેર્યું હતું કે ખેડૂતો આ લણણી કરી શકશે. આ ખેતીમાં પ્લાસ્ટીકમાં મલ્ચીંગ અને ટપક પદ્ધતિનો ઉપયોગ થાય છે. જેના અનેક ફાયદાઓ હોવાનું તેમણે જણાવ્યું હતું. કૃષિ વિજ્ઞાન કેન્દ્ર-વઘાઈએ જણાવ્યું હતું કે ટપક સિંચાઈ અને ખાતરને કારણે લગભગ 30 થી 40 ટકા પાણીની બચત સાથે ખાતરની કાર્યક્ષમતા પણ વધી રહી છે.
કૃષિ વિજ્ઞાન કેન્દ્ર-વાઘાઈ દ્વારા આર.કે.વી.વાય પ્રોજેક્ટ અંતર્ગત દિવડિયાવન, સતી, માછલી વગેરે ગામોના 98 જેટલા ખેડૂતોને માહિતી આપવામાં આવી હતી. ડાંગ જિલ્લાના ખેડૂતોને તરબૂચની ખેતીમાં સતત પ્રગતિ કરવામાં મદદ કરવા માટે, કૃષિ વિજ્ઞાન કેન્દ્ર-વઘાઈ વિવિધ વિસ્તરણ પ્રવૃત્તિઓ જેમ કે ક્ષેત્રની મુલાકાતો, ક્લિનિકલ મુલાકાતો, નિદર્શન અને વિવિધ તાલીમો દ્વારા ખેડૂતોને માર્ગદર્શન આપી રહ્યું છે. આ સાથે ખેડૂતોને વિવિધ પાકો વિશેની પૂરતી માહિતી સતત પૂરી પાડવામાં આવે છે. યોગેશ જેવા યુવાનો અન્યો માટે પ્રેરણારૂપ બન્યા છે.
નીચે આપેલી લીંક પર ક્લિક કરીને જોડાઓ ત્રિશુલ ન્યૂઝ Trishul News સાથે. અમારું ફેસબુક પેજ લાઈક કરો અને ફોન પર અપડેટ્સ મેળવતા રહો. વોટ્સેપ પર સમાચાર મેળવવા અહીં ક્લિક કરીને Hi લખી મેસેજ કરો.