November 16, 2024
શિક્ષક દિન નિમિત્તે, આપણે ભારતના ભૂતપૂર્વ રાષ્ટ્રપતિ, તજજ્ઞની અને શિક્ષણવિદ ડૉ.સર્વપલ્લી રાધાકૃષ્ણના વિશે જાણીએ…. તેમના જન્મદિવસ નિમિત્તે દર વર્ષે શિક્ષક દિનની ઉજવણી કરવામાં આવે છે.
હોળી અને દિવાળીની જેમ, શિક્ષકોનો દિવસ પણ આપણા દેશમાં એક મોટા તહેવાર તરીકે ઉજવવામાં આવે છે. આ દિવસ ડૉ.સર્વપલ્લી રાધાકૃષ્ણનના માનમાં ઉજવવામાં આવે છે. તેનો જન્મ 5 સપ્ટેમ્બર 1888 માં થયો હતો. 1962 થી તેમનો જન્મદિવસ શિક્ષક દિન તરીકે ઉજવવામાં આવે છે. ડૉ.સર્વપલ્લી રાધાકૃષ્ણએ એક વાર કહ્યું હતું કે, “જો 5 સપ્ટેમ્બર મારો જન્મદિવસ ઉજવવાને બદલે શિક્ષક દિવસ તરીકે ઉજવવામાં આવે તો તે મારો ગૌરવપૂર્ણ લહાવો હશે.”
Trending News
આ દિવસે વિદ્યાર્થીઓ દેશભરમાં તેમના શિક્ષકોનું સન્માન કરે છે અને તેમના આશીર્વાદ લે છે. જોકે આ સમયે કોરોના વાયરસના કારણે શાળાઓ અને કોલેજો બંધ છે, પરંતુ સ્પષ્ટ છે કે શિક્ષક દિવસ ઓનલાઇન ઉજવવામાં આવશે.
ડૉ.રાધાકૃષ્ણ એક મહાન શિક્ષણવિદ્ હતા. તેમણે કહ્યું કે શિક્ષણ માત્ર માહિતી આપવાનું નથી. માહિતીનું પોતાનું મહત્વ છે પરંતુ બૌદ્ધિક ઝુકાવ અને લોકશાહી ભાવનાને પણ મહત્વ છે, કારણ કે આ ભાવનાઓ સાથે, વિદ્યાર્થીઓ જવાબદાર નાગરિક બને છે. ડૉ.રાધાકૃષ્ણન માનતા હતા કે જ્યાં સુધી શિક્ષક શિક્ષણ પ્રત્યે સમર્પિત અને કટિબદ્ધ નહીં થાય ત્યાં સુધી શિક્ષણને મિશનનું રૂપ મળશે નહીં.
ભારતના બીજા રાષ્ટ્રપતિ ડૉ.રાધાકૃષ્ણન, જે તેમના જીવનમાં આદર્શ શિક્ષક હતા, તેનો જન્મ 5 સપ્ટેમ્બર, 1888 માં તમિળનાડુના તિરુતા ગામમાં થયો હતો. તેના પિતા સર્વપલ્લી વીરસ્વામી મહેસૂલ વિભાગમાં નોકરી કરતા હતા. તેની માતાનું નામ સીતામ્મા હતું. તેમણે પ્રારંભિક શિક્ષણ ચંદ્ર મિશનરી સ્કૂલ, તિરૂપતિ અને વેલોરમાં મેળવ્યું. આ પછી, તેમણે મદ્રાસ ક્રિશ્ચિયન કોલેજમાં અભ્યાસ કર્યો. તેમણે 1903 માં શિવકમુ સાથે લગ્ન કર્યા હતા.
રાધાકૃષ્ણને 12 વર્ષની ઉંમરે બાઇબલ અને સ્વામી વિવેકાનંદની ફિલસૂફીનો અભ્યાસ કર્યો હતો. તેમણે ફિલોસોફીમાંથી એમ.એ. અને 1916 માં, તેઓ મદ્રાસ રેસીડેન્સી કોલેજમાં સહાયક શિક્ષક તરીકે નિયુક્ત થયા. તેમણે 40 વર્ષ શિક્ષક તરીકે કામ કર્યું.
તેઓ 1931 થી 1936 દરમિયાન આંધ્ર યુનિવર્સિટીના કુલપતિ હતા. આ પછી, તેમણે 1936 થી 1952 દરમિયાન ઓક્સફર્ડ યુનિવર્સિટીમાં પ્રોફેસરનું પદ સંભાળ્યું અને 1939 થી 1948 સુધી તેઓ કાશી હિન્દુ યુનિવર્સિટીના કુલપતિ પદ પર રહ્યા. તેમણે ભારતીય સંસ્કૃતિનો ઊડાણપૂર્વક અભ્યાસ કર્યો.
તેઓ વર્ષ 1952 માં ભારતના પ્રથમ વાઇસ પ્રેસિડેન્ટ બનાવવામાં આવ્યા હતા અને ભારતના બીજા રાષ્ટ્રપતિ બનતા પહેલા 1953 થી 1962 સુધી દિલ્હી યુનિવર્સિટીના કુલપતિ રહ્યા હતા. દરમિયાન, 1954 માં, ભારતના પ્રથમ રાષ્ટ્રપતિ ડો.રાજેન્દ્ર પ્રસાદે તેમને ‘ભારત રત્ન’ પદવીથી સન્માનિત કર્યા. ડો.રાધાકૃષ્ણનને બ્રિટીશ શાસન દરમિયાન ‘સર’ ની પદવી પણ આપવામાં આવી હતી. આ સિવાય, 1961 માં, તેમને જર્મન પુસ્તક પ્રકાશન દ્વારા ‘વર્લ્ડ પીસ પ્રાઇઝ’ પણ અપાયો હતો. એવું કહેવામાં આવે છે કે તેઓ ઘણી વખત નોબેલ પુરસ્કાર માટે નામાંકિત થયા છે.
ડૉ. રાધાકૃષ્ણન 1962 માં ભારતના બીજા રાષ્ટ્રપતિ બન્યા. જાણીતા તજજ્ઞની બર્થેલ રચેલે જ્યારે તેઓ રાષ્ટ્રપતિ બન્યા ત્યારે કહ્યું હતું કે ‘ભારતના પ્રજાસત્તાક ડો. સર્વપલ્લી રાધાકૃષ્ણનને રાષ્ટ્રપતિ તરીકે ચૂંટ્યા, તે વિશ્વના દર્શનશાસ્ત્રનું સન્માન છે. હું તેમના રાષ્ટ્રપતિ બનીને ખૂબ જ ખુશ છું. પ્લેટોએ કહ્યું કે ફિલોસોફર રાજા હોવો જોઈએ અને રાજા ફિલોસોફર હોવા જોઈએ. ભારતના પ્રજાસત્તાકે ડૉ. રાધાકૃષ્ણનને રાષ્ટ્રપતિ બનાવીને પ્લેટોને સાચી શ્રદ્ધાંજલિ આપી છે.
વર્ષ 1962 માં, તેમના કેટલાક પ્રશંસકો અને શિષ્યોએ તેમના જન્મદિવસની ઉજવણી કરવાની ઇચ્છા વ્યક્ત કરી, પછી તેમણે કહ્યું, “મારો જન્મદિવસ શિક્ષક દિન તરીકે ઉજવવો જોઈએ તે મારા માટે મોટો સન્માન સિવાય બીજું કંઈ નથી”. અને ત્યારબાદ 5 સપ્ટેમ્બરને શિક્ષક દિન તરીકે ઉજવવામાં આવ્યો હતો. શિક્ષક દિન નિમિત્તે શિક્ષકોને ઇનામ આપીને સન્માનિત પણ કરવામાં આવે છે. ડૉ. રાધાકૃષ્ણનનું 17 એપ્રિલ, 1975 ના રોજ અવસાન થયું, પરંતુ એક આદર્શ શિક્ષક અને દાર્શનિક તરીકે, તેઓ હજી પણ દરેકને પ્રેરણાદાયક છે.
નીચે આપેલી લીંક પર ક્લિક કરીને જોડાઓ ત્રિશુલ ન્યૂઝ Trishul News સાથે. લેટેસ્ટ ન્યૂઝ અપડેટ્સ તમારા ફોન પર સૌથી પહેલા મેળવવા માટે આજે જ ડાઉનલોડ કરો ત્રિશુલ ન્યુઝની એન્ડ્રોઇડ એપ મોબાઇલ એપ્લિકેશન. અથવા Google Play Store માં જઈને Trishul News સર્ચ પણ કરી શકો છો. https://play.google.com/store/apps/details?id=com.trishul.news અમારું ફેસબુક પેજ લાઈક કરો અને ફોન પર અપડેટ્સ મેળવતા રહો. અમારા ટેલીગ્રામ ગ્રુપ માં જોડાઈને મેળવો તમામ અપડેટ: https://t.me/trishulnews