પિતાએ ભવિષ્યવાણી કરી હતી કે ‘લતા લગ્ન નહીં કરે’- લતા મંગેશકરનું આ ગીત સાંભળી નહેરુ પણ રડી પડ્યા હતા, જાણો તેમના જીવનની રસપ્રદ વાતો…

Lata Mangeshkar: ‘કોકિલ કંઠી’ લતા મંગેશકરના અવાજમાં એવો જાદુ હતો કે સંગીતની દુનિયામાં તેમને દેવી સરસ્વતીનો અવતાર કહેવામાં આવે છે. લતા મંગેશકરે તેમના જીવનમાં 36 ભાષાઓમાં 50,000 ગીતો ગાયા, પરંતુ તમને જાણીને નવાઈ લાગશે કે તેમણે ક્યારેય પોતાનું ગીત પડદા પર જોયું કે સાંભળ્યું નથી. તેણી માનતી હતી કે જો તેણી પોતાનું ગીત સાંભળશે, તો તે ચોક્કસપણે તેમાં કોઈ ખામી શોધી શકશે. સંગીતની દુનિયામાં લોકો તેમને પ્રેમ અને સન્માનથી લતા દીદી કહીને બોલાવે છે. આજે લતા મંગેશકરની(Lata Mangeshkar) બીજી પુણ્યતિથિ છે. આ અવસર પર અમે તમને તેમના જીવન સાથે જોડાયેલી કેટલીક રસપ્રદ વાતો જણાવીએ.

બાળપણનું નામ હેમા હતું
બહુ ઓછા લોકો જાણે છે કે લતા મંગેશકરનું બાળપણનું નામ હેમા હતું. એક નાટકથી પ્રભાવિત થઈને તેના પિતાએ તેનું નામ હેમાથી બદલીને લતા કરી દીધું. તેમના પિતા દીનાનાથ મંગેશકરે તેમના નાટક ભાવ બંધનના મુખ્ય પાત્ર લતિકાના નામથી પ્રભાવિત થઈને તેમની પુત્રીનું નામ લતા રાખ્યું હતું. એટલું જ નહીં, લતાજીના નામની આગળ મંગેશકર અટકમાં મંગેશકર શબ્દ વિશે પણ એક રસપ્રદ વાર્તા છે. વાસ્તવમાં, લતા દીદીના પિતાનું સાચું નામ દીનાનાથ અભિષેકી હતું, પરંતુ તેઓ ઈચ્છતા હતા કે તેમના બાળકોના નામમાં અભિષેકીને બદલે અન્ય કોઈ અટક ઉમેરવામાં આવે. દીનાનાથ જીના પૂર્વજોનું નામ મંગેશી અને પરિવારના દેવતાનું નામ મંગેશ હતું. આવી સ્થિતિમાં તેણે પોતાની અટક બદલીને મંગેશકર કરી હતી. આ પછી, તેમના બાળકોના નામમાં પણ મંગેશકર અટક ઉમેરવામાં આવી.

તેણે સફેદ સાડી કેમ પહેરી?
લતા મંગેશકરના અવાજની સાથે તેમનો પોશાક પણ તેમની ઓળખ બની ગયો. લતા મંગેશકર મોટાભાગે સફેદ સાડીમાં જોવા મળતી હતી. એકવાર એક ઇન્ટરવ્યુમાં, તેણીને પૂછવામાં આવ્યું કે તે મોટાભાગે સફેદ સાડી કેમ પહેરે છે. આ અંગે લતાજીએ કહ્યું કે તેમને બાળપણથી જ સફેદ રંગ પસંદ છે. એક ઘટનાનું વર્ણન કરતાં તેણે કહ્યું કે એકવાર ભારે વરસાદ પડી રહ્યો હતો અને તેને રેકોર્ડિંગ માટે જવું પડ્યું. તેણીએ પીળા અથવા નારંગી રંગની શિફોન ક્રેપ સાડી પહેરી અને સ્ટુડિયો પહોંચી. સ્ટુડિયો પહોંચ્યા પછી, એક કલાકારે તેણીને પૂછ્યું કે તેણીએ શું પહેર્યું છે. આ પછી તેને સમજાયું કે માત્ર સફેદ સાડી જ તેના વ્યક્તિત્વને સૂટ કરે છે અને લોકો પણ તેને તેમાં જોવાનું પસંદ કરે છે.

અવાજ સાંભળીને જવાહર લાલ નેહરુ પણ રડી પડ્યા હતા.
જ્યારે 1962માં ચીન દ્વારા કરવામાં આવેલા હુમલા બાદ સમગ્ર દેશમાં હતાશાની લાગણી ફેલાઈ હતી. 26 જાન્યુઆરી 1963ના રોજ લતાજીને તેમના જ અવાજમાં ‘આયે મેરે વતન કે લોગોં’ ગીત ગાવાનું કહેવામાં આવ્યું. જ્યારે તેમણે આ ગીત ગાયું ત્યારે તેમના અવાજમાં એટલો દર્દ હતો કે પંડિત જવાહર લાલ નેહરુ પણ ગીત સાંભળીને રડવા લાગ્યા હતા. ગીત પૂરું થતાં મહેબૂબ ખાન લતા દીદી પાસે ગયા અને કહ્યું- લતા, પંડિતજી તમને બોલાવી રહ્યા છે. ત્યારે નેહરુજીએ તેને કહ્યું કે દીકરી, આજે તેં મને રડાવી દીધી.

પિતાએ ભવિષ્યવાણી કરી હતી કે લતા ક્યારેય લગ્ન નહીં કરે
લતા દીદીના પિતા દીનાનાથ મંગેશકર પણ જ્યોતિષી હતા. તેમણે પહેલેથી જ કહ્યું હતું કે તે ક્યારેય લગ્ન નહીં કરે. તેમણે લતા દીદીની માતાને કહ્યું હતું – ‘જુઓ, એક દિવસ લતા પણ પ્રખ્યાત ગાયિકા બનશે.’

ઘણા પુરસ્કારો મેળવ્યા
લતા મંગેશકરે પોતાની કારકિર્દીમાં 50 હજારથી વધુ ગીતો ગાયા છે. એવું કોઈ સન્માન નથી જે તેમને ન મળ્યું હોય. તેમને દાદાસાહેબ ફાળકે એવોર્ડ, પદ્મ ભૂષણ, પદ્મ વિભૂષણ અને ભારત રત્નથી નવાજવામાં આવ્યા હતા. આ સિવાય તેણે 3 નેશનલ એવોર્ડ અને 4 ફિલ્મફેર એવોર્ડ પણ જીત્યા હતા.