November 05, 2024
પર્યુષણ(Paryushan) એ જૈન ધર્મ (Jainism)નો મુખ્ય તહેવાર છે. આ તહેવાર આજથી એટલે કે 24મી ઓગસ્ટથી શરૂ થઈ રહ્યો છે. આ ઉત્સવ સતત 8 દિવસ સુધી ચાલે છે. આ તહેવાર ભાદ્રપદ મહિનાની પાંચમ તિથીથી શરૂ થાય છે અને અનંત ચતુર્દશી તિથિ સુધી ઉજવવામાં આવે છે. આ વર્ષે જૈન સમાજનું આ મહાપર્વ 24મી ઓગસ્ટથી શરૂ થઈ રહ્યું છે, જે 31મી ઓગસ્ટે સમાપ્ત થશે.
જૈન ધર્મના લોકો પર્યુષણને ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ તહેવાર માને છે. જૈન ધર્મમાં પર્યુષણને તહેવારોનો રાજા કહેવામાં આવે છે. આ ઉત્સવ ભગવાન મહાવીર સ્વામીના મૂળ સિદ્ધાંતને અહિંસા, પરમો ધર્મ, જીવો અને જીવવા દોના માર્ગે ચાલવાનું શીખવે છે. તે મોક્ષના દરવાજા પણ ખોલે છે. આ તહેવાર દ્વારા જૈન ધર્મના અનુયાયીઓ સંપૂર્ણ ક્ષમા, સંપૂર્ણ માર્દવ, સંપૂર્ણ આર્જવ, સંપૂર્ણ સત્ય, સંપૂર્ણ સંયમ, સંપૂર્ણ સંયમ, સંપૂર્ણ ત્યાગ, સંપૂર્ણ બ્રહ્મચર્ય દ્વારા આત્મસાક્ષાત્કારનો અભ્યાસ કરે છે. આવી સ્થિતિમાં, ચાલો જાણીએ જૈન ધર્મના આ મુખ્ય તહેવારની ખાસ વાતો…
પર્યુષણ પર્વનો સમયગાળો:
પર્યુષણને જૈન ધર્મમાં દશલક્ષણ તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે. વાસ્તવમાં જૈન ધર્મમાં બે ક્ષેત્રો છે. એક દિગંબરા અને બીજી શ્વેતામ્બર. શ્વેતાંબર સમાજ આ તહેવાર 8 દિવસ સુધી ઉજવે છે, જેને અષ્ટાન્હિકા કહેવામાં આવે છે. બીજી તરફ દિગંબર સમાજ જૈનો દસ દિવસ સુધી પર્યુષણ પર્વ ઉજવે છે, જેને દશાલક્ષણ કહેવામાં આવે છે. આ સમય દરમિયાન લોકો ભગવાનના નામ પર ઉપવાસ કરે છે અને પ્રાર્થના કરે છે.
Trending News
પર્યુષણનું વ્રત કેવી રીતે રાખવું?
જૈન ધર્મમાં, ઉપવાસ એ પર્યુષણ પર્વનો એક મહત્વપૂર્ણ ભાગ છે. આ તહેવાર હિન્દુ ધર્મની નવરાત્રીની જેમ જ જૈન ધર્મમાં ઉજવવામાં આવે છે. શક્તિ અને ભક્તિ અનુસાર, ઉપવાસ ફક્ત એક દિવસ અથવા વધુ સમય માટે રાખી શકાય છે. તેઓ સૂર્યાસ્ત પછી ખોરાક ખાતા નથી.
પર્યુષણ પર્વના મુખ્ય મુદ્દા જૈન ધર્મના પાંચ સિદ્ધાંતો પર આધારિત છે. ઉદાહરણ તરીકે, અહિંસા એટલે કોઈને દુઃખ ન આપવું, સત્ય એટલે કે, ચોરી ન કરવી, બ્રહ્મચર્ય અને અપરિગ્રહ એટલે જરૂર કરતાં વધુ ધન એકઠું ન કરવું. માન્યતાઓ અનુસાર, પર્યુષણ પર્વ દરમિયાન જૈન ધાર્મિક ગ્રંથોનું પઠન કરવામાં આવે છે. પર્યુષણ પર્વ દરમિયાન દાન કરવું સૌથી પુણ્યનું કાર્ય માનવામાં આવે છે.
તહેવાર દરમિયાન જૈનો દ્વારા અનુસરવામાં આવતી દિનચર્યા:
જૈન લોકો આ સમયગાળા દરમિયાન દરરોજ ધ્યાન અને પ્રાર્થનામાં વ્યસ્ત રહે છે. તેમજ વિવિધ સાધુઓ અને સાધ્વીઓ દ્વારા આપવામાં આવતા ‘વ્યાખ્યાન’માં હાજરી આપવી આવશ્યક છે. તેઓ માત્ર ઉકાળેલું પાણી પીવે છે. તેમજ આહારમાં વધુ સરળ આહાર લે છે અને લીલા શાકભાજી ખાવાનું ટાળે છે. ખાસ કરીને તેઓ સૂર્યાસ્ત પહેલા ભોજન સમાપ્ત કરે છે. તેઓ બટાકા, ડુંગળી, લસણ અને આદુનું સેવન કરવામાં આવતું નથી કારણ કે, તેને ખાવાથી આખો છોડ મરી જાય છે. ઉપરાંત, આ ખોરાકને નિષિદ્ધ માનવામાં આવે છે કારણ કે, તે શરીરની ગરમી ઉત્પન્ન કરે છે. આ સિવાય પર્યુષણ દરમિયાન જૈનો શાંતિ અને અહિંસાનું સમર્થન કરે છે.
આઠ દિવસ સુધી દરરોજ સાંજે જૈનો પ્રતિક્રમણ એકત્રિત કરે છે અને પ્રેક્ટિસ કરે છે, તે એક ધાર્મિક વિધિ છે, જે દરમિયાન જૈનો તેમના પાપો માટે પસ્તાવો કરે છે અને તેમના રોજિંદા જીવનમાં વિચાર, વાણી અથવા ક્રિયા દ્વારા જાણતા અથવા અજાણતા કરવામાં આવેલ બિન-પુણ્યપ્રદ પ્રવૃત્તિઓ માટે પસ્તાવો કરે છે.
પર્યુષણ 2022, 8 દિવસ પૂજા અને પ્રતિક્રમણની વિગતો:
– 24મી ઓગસ્ટ 2022: ભગવાનની શરીર રચના થશે.
– 25મી ઓગસ્ટ 2022: પોથા જીના વરઘોડા આગળ વધશે.
– 26મી ઓગસ્ટ 2022: કલ્પસૂત્ર પ્રવચન
– 27મી ઓગસ્ટ 2022: ભગવાન મહાવીર સ્વામીનો જન્મદિવસ વાંચન ઉત્સવ.
– 28મી ઓગસ્ટ 2022: પ્રભુની શાળાનો કાર્યક્રમ ચાલશે.
– 29મી ઓગસ્ટ 2022: કલ્પસૂત્ર વાંચન.
– 30મી ઓગસ્ટ 2022: વિવિધ કાર્યક્રમો હશે, જેમ કે બારસા સૂત્ર દર્શન, ચૈત્ય પરંપરા પર પ્રવચન, સંવત્સરી, પ્રતિક્રમણ વગેરે.
– 31મી ઓગસ્ટ 2022: સામૂહિક ક્ષમાની ઉજવણી કરવામાં આવશે.
– 1લી સપ્ટેમ્બર 2022: સંવત્સરી દિવસની ઉજવણી, આ દિવસે તહેવાર સમાપ્ત થાય છે.
અમારો પ્રેમ તમામ મનુષ્યો સુધી વિસ્તરે છે અને આપણો દ્વેષ અસ્તિત્વમાં નથી. અમે આ દુનિયામાં દરેક માટે સમૃદ્ધિ અને સુખની ઇચ્છા રાખીએ છીએ. આ જ વિચાર સાથે તેઓ દરેકને ‘મિચ્છમ્મી દુક્કડમ’ કહે છે. આ ઉપરાંત બધાને આગળના સુખી અને સમૃદ્ધ જીવનની શુભેચ્છા પાઠવે છે.
નીચે આપેલી લીંક પર ક્લિક કરીને જોડાઓ ત્રિશુલ ન્યૂઝ Trishul News સાથે. અમારું ફેસબુક પેજ લાઈક કરો અને ફોન પર અપડેટ્સ મેળવતા રહો. વોટ્સેપ પર સમાચાર મેળવવા અહીં ક્લિક કરીને Hi લખી મેસેજ કરો.