ચંદ્ર પર શું શું છોડીને આવ્યા છે અંતરીક્ષ યાત્રીઓ? કેમ હજુ સુધી નથી સડ્યો 200 ટન કચરો?

Strange Things on Moon:  ચંદ્રયાન-3નું વિક્રમ લેન્ડર અને પ્રજ્ઞાન રોવર ચંદ્ર પર ઉતર્યા છે. રોવરે પણ ચંદ્રની સપાટી પર પોતાનું કામ શરૂ કરી દીધું છે. રોવર પાસે માત્ર 14 પૃથ્વી દિવસ બાકી છે. માનવીની નજર 1950 થી ચંદ્ર પર છે. રશિયાએ આ વર્ષે પહેલું વાહન લુના-1 ચંદ્રની નજીકથી પસાર કર્યું હતું. થોડા વર્ષો પછી, 1959 માં, રશિયાએ ચંદ્ર તરફ બીજું વાહન મોકલ્યું અને આ પ્રથમ વખત હતું જ્યારે પૃથ્વી પર બનેલું વાહન ચંદ્ર પર ઉતર્યું. ત્યાર બાદ અમેરિકાએ 1969માં ચંદ્ર પર માણસને લેન્ડ કરીને ઈતિહાસ રચ્યો હતો. અત્યાર સુધી આવા ઘણા અભિયાનો કરવામાં આવ્યા છે, તેમ છતાં, ચંદ્ર પૃથ્વીના લોકો માટે એક રહસ્ય છે.

અત્યાર સુધીમાં, વિશ્વભરના 12 અવકાશયાત્રીઓએ ચંદ્ર પર પગ મૂક્યો છે, રાતો વિતાવી છે અને કાર પણ ચલાવી છે. પરંતુ, જ્યારે તેઓ પૃથ્વી પર પાછા આવ્યા, ત્યારે તેઓએ ચંદ્ર પર ઘણો કચરો છોડી દીધો. આમાં માનવ મળમૂત્ર, માનવ રાખ, ફોટો ફ્રેમ્સ, ગોલ્ફ બોલ અને અન્ય ઘણો કચરો સામેલ છે. પૃથ્વીવાસીઓએ ચંદ્ર પર લગભગ 200 ટન કચરો છોડી દીધો છે.

નિઃશંકપણે ચંદ્રની સપાટી પર મનુષ્યનું ઉતરાણ એ માનવ પ્રયાસની ખૂબ જ પ્રભાવશાળી સિદ્ધિ છે, અને આ સિદ્ધિ ચંદ્ર પર બાકી રહેલી કેટલીક વસ્તુઓ દ્વારા ચિહ્નિત કરવામાં આવી છે. નાસાના અવકાશયાત્રીઓ નીલ આર્મસ્ટ્રોંગ અને એડવિન ‘બઝ’ એલ્ડ્રિન, ચંદ્ર પર ચાલનારા પ્રથમ માણસો, પૃથ્વી પર તેમની પરત મુસાફરી શરૂ કરી, તેઓએ ચંદ્ર મોડ્યુલમાંથી તેમને હવે જરૂરી ન હોય તેવી દરેક વસ્તુનો નિકાલ કર્યો. તેઓએ ચંદ્ર પર જ બધો કચરો છોડી દીધો.

નીલ આર્મસ્ટ્રોંગની ટીમે ચંદ્ર પર શું છોડી દીધું
આમાં તે ટ્યુબનો સમાવેશ થાય છે જેમાં અમેરિકન ધ્વજ લપેટાયેલો હતો, તેઓ જે ટીવી કેમેરાનો ઉપયોગ ફૂટેજને પૃથ્વી પર ટ્રાન્સમિટ કરવા માટે કરે છે અને ચંદ્રના ખડકો અને ધૂળને એકત્રિત કરવા માટે તેઓ જે સાધનોનો ઉપયોગ કરે છે. તેઓ બધા ચાલ્યા ગયા.

માનવ મળ
ચંદ્ર પર માનવ કચરાની કુલ 96 થેલીઓ છે. ચંદ્ર પરના તેના સમયની આ કચરાને કેવી અસર થઈ છે તેનો અભ્યાસ કરવા વૈજ્ઞાનિકો તેને એક દિવસ પૃથ્વી પર પાછા લાવવા આતુર છે, પરંતુ અત્યારે તે ચંદ્રની સપાટી પર બેગમાં પડેલો છે.

ધ્વજ
દરેક ચંદ્ર ઉતરાણને ધ્વજ લગાવીને ચિહ્નિત કરવામાં આવે છે. આ પરંપરા આર્મસ્ટ્રોંગ અને એલ્ડ્રિન દ્વારા 1969માં એપોલો 11 દરમિયાન શરૂ કરવામાં આવી હતી. જો કે, એપોલો 11 ચંદ્ર ઉતરાણ દરમિયાન ચંદ્રની સપાટી પર ધ્વજ મૂકવાનો નિર્ણય છેલ્લી ઘડીએ લેવામાં આવ્યો હતો. તમામ ભાવિ એપોલો મિશન તેનું અનુસરણ કરે છે. ચંદ્ર પર પવન ન હોવાથી ધ્વજ ક્યારેય ‘ઉડશે નહીં’. એટલા માટે ફ્લેગ્સ ઇન્સ્ટોલ કરવામાં આવ્યા હતા જેથી તે તે જ જગ્યાએ રહે અને તે પણ સંકેત તરીકે કે સંબંધિત સ્પેસ એજન્સી ત્યાં ગઈ છે.

માનવ રાખ
જીન શૂમેકર અમેરિકન ભૂસ્તરશાસ્ત્રી હતા જેમણે પાર્થિવ ક્રેટર્સનો અભ્યાસ કર્યો હતો અને ઘણા ધૂમકેતુઓ અને ગ્રહોની શોધ કરી હતી. જ્યારે તે મૃત્યુ પામ્યો, ત્યારે તેની રાખને ચંદ્ર પ્રોસ્પેક્ટર સ્પેસ પ્રોબ પરના કેપ્સ્યુલમાં ચંદ્ર પર લઈ જવામાં આવી. આ કેપ્સ્યુલ હજુ પણ ચંદ્રની સપાટી પર હાજર છે.

પીછું અને હથોડો
ગેલિલિયો ગેલિલીએ 16મી સદીના ઉત્તરાર્ધમાં પીસાના લીનિંગ ટાવરમાંથી અલગ-અલગ દ્રવ્યોના બે પદાર્થો છોડ્યા હોવાનું કહેવાય છે. એટલે કે, એક હલકો અને એક ભારે. બે વસ્તુઓ કેટલી ઝડપથી નીચે પડી રહી છે તે સાબિત કરવા માટે . 1971 માં, એપોલો 15 અવકાશયાત્રી ડેવિડ સ્કોટે ચંદ્રની સપાટી પર સમાન પ્રયોગ હાથ ધર્યો હતો. સ્કોટે એક જ સમયે એક પીછું અને એક હથોડો છોડ્યો, અને વિશ્વએ જોયું કે તેઓ સમાન ઝડપે પડ્યા અને તે જ સમયે ચંદ્રની સપાટી પર ઉતર્યા.

કેમ નથી સડતી વસ્તુઓ
ચંદ્ર પર પડેલી વસ્તુઓ ન સડવા પાછળનું કારણે ત્યાં ઓક્સિજન (હવા)નું ન હોવું તે છે. આ બધી વસ્તુઓ ચંદ્ર પર કાયમ એમને એમ જ પડી રહેશે જ્યાં સુધી તેને ત્યાંથી હટાવીને પૃથ્વી પર ન લાવવામાં આવે ત્યાં સુધી તેના સડવાનો કોઈ સવાલ જ નથી. હવાના સંપર્કમાં આવવાથી વસ્તુઓ સડે છે.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *