કાર્તિક પૂર્ણિમા પછી કૃષ્ણ પક્ષમાં આવતી એકાદશીને ઉત્પન્ના એકાદશી તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે. ઉત્પન્ના એકાદશી એ એક મહત્વની એકાદશી છે. તેને એકાદશીની જન્મજયંતિ માનવામાં આવે છે. વાર્ષિક ઉપવાસનું વ્રત લેનારા ભક્તો ઉત્પન્ના એકાદશીથી એકાદશીના ઉપવાસની શરૂઆત કરે છે. આ વર્ષે ઉત્પન્ના એકાદશી 30મી નવેમ્બર એટલે કે આવતીકાલે છે. તમામ એકાદશી ઉપવાસ દેવી એકાદશીને સમર્પિત છે જે ભગવાન વિષ્ણુની શક્તિઓમાંની એક છે.
એવું માનવામાં આવે છે કે ભગવાન વિષ્ણુનો વધ કરનાર મુરા રાક્ષસનો નાશ કરવા માટે ભગવાન વિષ્ણુના શરીરમાંથી એકાદશીએ જન્મ લીધો હતો. તેથી, આ દિવસે ભગવાન વિષ્ણુના ભક્તો તેમના આશીર્વાદ મેળવવા માટે એકાદશીનું વ્રત રાખે છે. દેવી એકાદશી એ ભગવાન વિષ્ણુની રક્ષણાત્મક શક્તિઓમાંની એક છે.
ઉત્પન્ના એકાદશી 2021 તારીખ અને શુભ સમય
ઉત્પન્ના એકાદશીની શરૂઆત : 30 નવેમ્બર 2021 (મંગળવાર) સવારે 04:13 વાગ્યે
ઉત્પન્ના એકાદશી સમાપ્તિ: 01 ડિસેમ્બર 2021 (બુધવાર) મધ્યરાત્રિ 02:13 વાગ્યે
પારણ તિથિ હરિ વસર સમાપ્તિ સમય: સવારે 07:34 કલાકે
દ્વાદશી ઉપવાસનો સમય: 01 ડિસેમ્બર 2021 (બુધવાર) સવારે 07:34 થી 09:01 મિનિટ સુધી
ઉત્પન્ના એકાદશી પૂજા પદ્ધતિ: આ દિવસે સવારે વહેલા ઉઠો, સ્વચ્છ વસ્ત્રો પહેરો, ધૂપ, દીપ, ફૂલ, ચંદન અને તુલસીથી ભગવાન વિષ્ણુની પૂજા કરો. આ દિવસે ભક્તો ભગવાન વિષ્ણુને પ્રસન્ન કરવા માટે વિશેષ ભોગ પણ તૈયાર કરે છે. આ ઉપરાંત દરેક અન્ય પૂજા વિધિની જેમ આ દિવસે પણ ઉપવાસની કથા વાંચવામાં આવે છે. પારણા સમયે વ્રત તૂટી જાય છે. આ દિવસે પવિત્ર જળમાં સ્નાન કરવું શુભ માનવામાં આવે છે. આમ કરવાથી તમામ દોષોનો નાશ થાય છે અને ઈચ્છિત વરદાન પણ પ્રાપ્ત થાય છે.
ઉત્પન્ના એકાદશી વ્રતનું મહત્વ: ઉત્પન્ના એકાદશી એ એક મહત્વપૂર્ણ એકાદશી છે કારણ કે તે એકાદશી ઉપવાસની ઉત્પત્તિ દર્શાવે છે. હિંદુ ધર્મ અનુસાર ઉત્પન્ના એકાદશીના દિવસે ભગવાન વિષ્ણુને દેવી એકાદશીનો જન્મ થયો હતો. તેણે મુરા રાક્ષસને મારી નાખ્યો હતો, જે નિદ્રાધીન ભગવાન વિષ્ણુને મારવા માંગતો હતો. દેવી એકાદશીને ભગવાન વિષ્ણુની શક્તિઓમાંની એક માનવામાં આવે છે. તે ભગવાન વિષ્ણુની રક્ષણાત્મક શક્તિઓમાંની એક છે.