Independence day 2022: દેશ આઝાદીની 75મી વર્ષગાંઠની ઉજવણી કરી રહ્યો છે. દિલ્હી(Delhi)થી લઈને દેશના દૂર-દૂરના વિસ્તારોમાં તિરંગો ફરકાવવામાં આવ્યો છે. અહિંસાના ઉપાસક અને સ્વાતંત્ર્ય સંગ્રામ(freedom struggle)ના મુખ્ય નાયકો આઝાદીની પહેલી સવારે અને તેની આગલી રાતે શું કરી રહ્યા હતા તે જાણવાનો પ્રયાસ કરીએ. દેશને આઝાદ કરાવવા માટે મહાત્મા ગાંધી(Mahatma Gandhi)એ જે લડાઈ ચલાવી હતી તે 15 ઓગસ્ટ 1947ના રોજ સમાપ્ત થઈ. દેશને સ્વતંત્ર જાહેર કરવામાં આવ્યો.
સ્વતંત્ર દેશના પ્રથમ વડાપ્રધાન જવાહરલાલ નેહરુએ લાલ કિલ્લા પરથી તિરંગો ફરકાવ્યો હતો. લોકો રસ્તા પર ઉતરી આવ્યા હતા. આઝાદીની પહેલી સવારે લોકો ખુશીના માર્યા નાચી રહ્યા હતા. ચારે બાજુ ખુશીનો માહોલ હતો પરંતુ મહાત્મા ગાંધી આ બધાથી દૂર કલકત્તામાં હતા અને આઝાદી સાથે દેશના વિભાજન અને તેના કારણે થયેલા હિંદુ-મુસ્લિમ રમખાણોના કારણે દુઃખમાં હતા.
હિંદુ-મુસ્લિમ રમખાણો અને વિભાજનની શરતે અપાયેલી સ્વતંત્રતાથી વ્યથિત ગાંધીજી દિલ્હીમાં ઉજવણીથી દૂર રહ્યા. કોંગ્રેસના કેટલાક વરિષ્ઠ નેતાઓ તેમને સમજાવવા અને તેમને દિલ્હી લાવવા માટે બંગાળ ગયા પરંતુ તેમણે તે બધાને પરત મોકલી દીધા હતા. આઝાદીની પ્રથમ સવારની શરૂઆત ગાંધીજીના ઉપવાસથી થઈ હતી. વહેલી સવારે ચરખો ફેરવતી વખતે તેને લખેલા કેટલાક પત્રોના જવાબો લખાવ્યા હતા. આ પત્રોમાં તેમણે ચરખાને કાંતવા માટે ઉત્સવનું નામ આપ્યું હતું.
ગાંધી દેશમાં ફેલાયેલ હિંદુ-મુસ્લિમ રમખાણોને કારણે ખૂબ જ દુઃખી હતા. આઝાદીના થોડા સમય પહેલા જ તેમની અને નેહરુ વચ્ચેના મતભેદો સામે આવ્યા હતા. નેહરુ તેમની વાત સાંભળતા ન હતા. મહાન સમાજવાદી નેતા ડૉ. રામ મનોહર લોહિયાના પુસ્તક ‘ધ ગિલ્ટ ઑફ ધ પાર્ટિશન ઑફ ઈન્ડિયા’માં ઉલ્લેખ છે કે, પંડિત જવાહરલાલ નેહરુ અને સરદાર વલ્લભભાઈ પટેલે મહાત્મા ગાંધીને વિભાજન વિશે પૂરતી માહિતી આપી ન હતી.
પુસ્તકમાં, લોહિયાએ કોંગ્રેસ કાર્યકારી સમિતિની બેઠકનું વિગતવાર વર્ણન કર્યું છે જેણે દેશના વિભાજનની યોજનાને મંજૂરી આપી હતી. લોહિયાના જણાવ્યા અનુસાર, આ બેઠકમાં ગાંધીએ નેહરુ અને પટેલને ફરિયાદ કરી હતી કે તેમને ભાગલા વિશે યોગ્ય માહિતી આપવામાં આવી નથી. જવાબમાં નેહરુએ મહાત્મા ગાંધીની વાતને વચ્ચેથી કાપી નાખી હતી અને કહ્યું હતું કે તેમણે તેમને બરોબર સુચના આપી હતી.
લોહિયા લખે છે, “ગાંધીએ શ્રી નેહરુ અને સરદાર પટેલને ફરિયાદમાં કહ્યું કે, તેમને વિભાજન વિશે જાણ કરવામાં આવી ન હતી, અને ગાંધીજી તેમની વાત પૂરી કરે તે પહેલાં શ્રી નેહરુએ થોડા ગુસ્સામાં વચ્ચે પડીને કહ્યું. તેઓ તેમને સમાન રીતે સંપૂર્ણ માહિતી આપતા રહ્યા.
નીચે આપેલી લીંક પર ક્લિક કરીને જોડાઓ ત્રિશુલ ન્યૂઝ Trishul News સાથે. અમારું ફેસબુક પેજ લાઈક કરો અને ફોન પર અપડેટ્સ મેળવતા રહો. વોટ્સેપ પર સમાચાર મેળવવા અહીં ક્લિક કરીને Hi લખી મેસેજ કરો.