સુરતમાં 1.90 કરોડ ટન કચરામાંથી દેશમાં પ્રથમ વાર બનાવવામાં આવ્યો 1 KM લાંબો ‘સ્ટીલ રોડ’

આપણા દેશના વિવિધ સ્ટીલ પ્લાન્ટમાંથી દર વર્ષે મિલિયન ટન(Million tons) સ્ટીલ (Steel)નો કચરો પેદા થાય છે. હવે સ્થિતિ એવી થઈ ગઈ છે કે, સ્ટીલના કચરાના પહાડ જેવા ઢગલા થઇ ગયા છે. વેસ્ટ મેનેજમેન્ટ અંગે ગંભીર કેન્દ્ર સરકાર દેશના વિકાસ કાર્યોમાં તેનો ઉપયોગ કેવી રીતે કરવો તે અંગે મંથન કરી રહી છે. લાંબા સંશોધન બાદ ગુજરાત(Gujarat)માં દેશનો પ્રથમ સ્ટીલ રોડ બનાવવામાં આવ્યો છે. સ્ટીલના કચરામાંથી બનેલો રસ્તો 6 લેનનો છે.

આ તસવીરો ગુજરાતના સુરત શહેરથી 30 કિમી દૂર આવેલા હજીરા ઈન્ડસ્ટ્રીયલ એરિયાની છે. અહીં સ્ટીલના કચરાનો ઉપયોગ કરીને એક કિલોમીટર લાંબો રોડ બનાવવામાં આવ્યો છે. આ 6 લેન રોડ બનાવવામાં સુરતના સ્ટીલ પ્લાન્ટમાંથી 19 મિલિયન ટન કચરો વપરાયો છે. સુરત હજીરા ઈન્ડસ્ટ્રીયલ એરિયામાં જે જગ્યાએ આ સ્ટીલ રોડ બનાવવામાં આવ્યો છે ત્યાં હજીરા પોર્ટ તરફ આવતા ભારે વાહનોને કારણે સંપૂર્ણપણે ક્ષતિગ્રસ્ત થઈ ગયો હતો. સ્ટીલના કચરામાંથી બનેલા આ રોડ પર હવે દરરોજ 18 થી 30 ટન વજનનાં 1000 થી વધુ ટ્રકો પસાર થાય છે.

સ્ટીલના કચરામાંથી બનાવેલ પ્રથમ બેલાસ્ટ: 
સ્ટીલ રોડ બનાવતી વખતે લાંબી પ્રક્રિયા બાદ સૌપ્રથમ સ્ટીલના કચરામાંથી બાલાસ્ટ બનાવવામાં આવ્યું અને ત્યારબાદ આ બેલાસ્ટનો ઉપયોગ રોડ બનાવવા માટે કરવામાં આવ્યો. આ પ્રયોગ બાદ હવે દેશમાં સસ્તા અને મજબૂત રસ્તાઓ બનાવવામાં આવશે. આ સાથે કચરાના ઢગલા પણ મુક્ત કરવામાં આવશે. આ પ્રોજેક્ટ પર સ્ટીલ અને નીતિ આયોગની મદદથી સુરતમાં કાઉન્સિલ ઓફ સાયન્ટિફિક એન્ડ ઇન્ડસ્ટ્રિયલ રિસર્ચ (CSIR) અને સેન્ટ્રલ રોડ રિસર્ચ ઇન્સ્ટિટ્યૂટ (CRRI) દ્વારા કામ કરવામાં આવ્યું છે. રસ્તા બનાવવાની આ નવી રીત ચોમાસાની ઋતુમાં થતા કોઈપણ નુકસાનથી રસ્તાઓને બચાવી શકે છે.

તમને જણાવી દઈએ કે દેશના સ્ટીલ પ્લાન્ટ્સમાં સ્ટીલનો કચરો એટલી મોટી માત્રામાં પેદા થાય છે કે પ્લાન્ટ્સમાં કચરાના પહાડો ઉડવા લાગ્યા છે, જે પર્યાવરણ માટે મોટો ખતરો છે, તેથી જ નીતિ આયોગની સૂચનાઓ પર, સ્ટીલ મંત્રાલયે આ કચરાનો ઉપયોગ કરવાનો નિર્ણય લીધો છે. પ્રોજેક્ટ તૈયાર કરવામાં આવ્યો હતો.