ધનતેરસ (Dhanteras)નો તહેવાર દર વર્ષે કારતક મહિનાના કૃષ્ણ પક્ષની ત્રયોદશી તારીખે ઉજવવામાં આવે છે. જો કે, આ વર્ષે ધનતેરસના તહેવારને લઈને ઘણી મૂંઝવણ છે. કેટલાક લોકો 22 ઓક્ટોબરે અને કેટલાક 23 ઓક્ટોબરે ધનતેરસ મનાવવાની વાત કરી રહ્યા છે. વારાણસી (Varanasi)ના શ્રી કાશી વિશ્વનાથ મંદિર ટ્રસ્ટના સભ્ય જ્યોતિષ પંડિત દીપક માલવિયાએ આ સંદર્ભમાં વિગતવાર માહિતી આપી છે.
જ્યોતિષે જણાવ્યું કે, પાંચ દિવસીય ઉત્સવ 22 ઓક્ટોબર એટલે કે શનિવારથી શરૂ થશે. આ વર્ષે ધનતેરસનો તહેવાર બે દિવસનો રહેશે. આ તહેવાર દેવતાઓના મુખ્ય ચિકિત્સક ભગવાન ધન્વંતરિની જન્મજયંતિ તરીકે ઉજવવામાં આવે છે. ધનતેરસના દિવસે સોના, ચાંદીના આભૂષણો અને ધાતુના વાસણો ખરીદવાની પરંપરા છે. શાસ્ત્રોમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે આનાથી ઘરમાં સુખ-સમૃદ્ધિ આવે છે અને માતા મહાલક્ષ્મી પ્રસન્ન થાય છે.
આ વખતે ધન ત્રયોદશી, કારતક કૃષ્ણ ત્રયોદશી શનિવારે સાંજે 4.13 કલાકે છે અને 23 ઓક્ટોબર, રવિવારે સાંજે 4.45 કલાક સુધી રહેશે. આ અવસર પર મોટાભાગના લોકો શુભ મુહૂર્તમાં પોતાની માન્યતા અનુસાર વસ્તુઓ ખરીદે છે. તેમાં ભગવાન ગણેશ અને માતા લક્ષ્મીની મૂર્તિઓ, સોના-ચાંદીના ઘરેણા, ધાતુના વાસણો, શ્રીયંત્ર અને કેટલીક ખાસ વસ્તુઓ જેમ કે વાહન, જમીન, ફ્લેટ વગેરેનો સમાવેશ થાય છે.
22 ઓક્ટોબરે જ ધનતેરસની પૂજા કરો:
પંડિતો અનુસાર ધનતેરસની પૂજા 22 ઓક્ટોબર એટલે કે શનિવારે કરવી જોઈએ. ધનતેરસ પર, ત્રયોદશીના દિવસે પ્રદોષ કાળ દરમિયાન દેવી લક્ષ્મી અને કુબેરની પૂજા કરવામાં આવે છે. આ વર્ષે ત્રયોદશી તિથિમાં પ્રદોષ કાળમાં 22 ઓક્ટોબરે લક્ષ્મી પૂજનનું શુભ મુહૂર્ત છે. આ કારણથી ધનતેરસ અથવા ધન ત્રયોદશીની પૂજા 22 ઓક્ટોબરે કરવી જોઈએ.
22 ઓક્ટોબરે ધનતેરસની પૂજાનો શુભ સમય સાંજે 07.01 થી રાત્રે 08.17 સુધી રહેશે. ધનતેરસની પૂજા કરવા માટે તમારી પાસે એક કલાક અને 15 મિનિટનો સમય હશે. માત્ર ધનતેરસના શુભ મુહૂર્તમાં પૂજા કરવાથી ધન લક્ષ્મી આખા વર્ષ દરમિયાન અહીં નિવાસ કરે છે અને સુખ-સમૃદ્ધિ પ્રદાન કરે છે અને પ્રાર્થના કરવાથી આવતી પરેશાનીઓનું આપમેળે જ નિવારણ થાય છે.
ધનતેરસ પર ખરીદી ક્યારે કરવી?
તમે 22 ઓક્ટોબર અને 23 ઓક્ટોબર બંનેના રોજ ધનતેરસ પર ખરીદી કરી શકો છો. પરંતુ ત્રયોદશી તિથિને ધ્યાનમાં રાખીને શનિવારે સાંજે 4.13 વાગ્યા પછી અને 23 ઓક્ટોબર, રવિવારે સાંજે 4.45 વાગ્યા પહેલા ખરીદી કરો. જો કે, જો તમે વાહન અથવા લોખંડની વસ્તુઓ ખરીદતા હોવ તો રવિવારે જ ખરીદો કારણ કે શનિવારે લોખંડની વસ્તુઓ ખરીદવી એ શુભ માનવામાં આવતું નથી.
ધનતેરસની પૂજા પદ્ધતિ:
ઈન્દોરના જ્યોતિષ પંડિત ગિરીશ વ્યાસના જણાવ્યા અનુસાર ધનતેરસના દિવસે સવારે સૂર્યોદય પહેલા સ્નાન કરીને પવિત્ર થઈ જાઓ અને ધનતેરસની પૂજા પ્રદોષ કાળમાં માનવામાં આવે છે. એવું પણ કહેવામાં આવ્યું છે કે પ્રદોષ કાળમાં ધનતેરસના દિવસે પ્રસ્તુત સામગ્રી અકાળ મૃત્યુ તરફ દોરી જતી નથી, તેથી આપણે ભગવાનની પૂજા નિયમથી કરવી જોઈએ. ધનતેરસની પૂજા પદ્ધતિ નીચે મુજબ છે.
પ્રદોષ કાળમાં એક ચોકી પર લાલ કપડું પાથરીને ભગવાન ગણેશ, કુબેર, ધન્વંતરી અને લક્ષ્મીજીને મૂકો અને સાથે જ ઘીથી ભરેલો કર્મંગ દીવો પ્રગટાવો. એક કળશ સ્થાપિત કરો. તેના પર નારિયેળ મૂકીને તેને પાંચ પ્રકારના પાનથી શણગારવું જોઈએ અને જનોઈની થાળી પર કંકુ, અબીર, ગુલાલ, સિંદૂર, હળદર અને ચોખા અને પચરંગી દોરા લગાવીને ભગવાનની પૂજા કરવી જોઈએ.
સૌપ્રથમ સોપારી ચોખા, કંકુ, અબીર, ગુલાલ, સિંદૂર, હળદર અને એક ફૂલ હાથમાં રાખો, ઓમ વિષ્ણુવર્વિષ્ણુ બોલીને ભગવાનનો સંકલ્પ કરો. તે પછી ભગવાન કુબેર, લક્ષ્મી, ગણેશ અને ધન્વંતરીજીને 4 વાર સ્નાન કરાવો. તેમને પંચામૃતથી સ્નાન કરાવ્યા પછી ભગવાન ધન્વંતરી અને ભગવાન ગણપતિને જનોઈની જોડી અર્પણ કરો અને તમારી ક્ષમતા અનુસાર ગોળ અથવા મીઠાઈ અર્પણ કર્યા પછી, 13 માટીના દીવા પ્રગટાવ્યા પછી, કંકુ અબીર ગુલાલ ચોખાથી તેમના દીવાની પૂજા કરો અને અંતે આરતી કરો. તે પછી, સાંજના સમયે, ઘરના મુખ્ય દરવાજા પર માટીના દીવા સાથે ભોગની થાળી મૂકો અને દીવાનું મુખ દક્ષિણ દિશામાં રાખો. એવું કહેવાય છે કે આ દિવસે ભોગની થાળી અને દક્ષિણમુખી દીવો રાખવાથી આખા વર્ષ દરમિયાન અકાળ મૃત્યુનો ભય રહેતો નથી.
નીચે આપેલી લીંક પર ક્લિક કરીને જોડાઓ ત્રિશુલ ન્યૂઝ Trishul News સાથે. અમારું ફેસબુક પેજ લાઈક કરો અને ફોન પર અપડેટ્સ મેળવતા રહો. વોટ્સેપ પર સમાચાર મેળવવા અહીં ક્લિક કરીને Hi લખી મેસેજ કરો.