આખરે ખેડૂતોને ફાયદો કરાવતા કાયદાઓ મોદી સરકારે પાછા કેમ ખેચ્યા?- જાણો શું હતા કૃષિ કાયદા અને કેમ થઈ રહ્યો હતો વિરોધ

ભારતના ખેડૂતોના આંદોલન(Kisan movement) માટે આજે સૌથી મોટો દિવસ છે. વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી(Narendra Modi)એ ત્રણેય કૃષિ કાયદા(Three agricultural laws)ઓ પાછા ખેંચવાની જાહેરાત કરી હતી. રાષ્ટ્રને સંબોધનમાં વડા પ્રધાને કહ્યું હતું કે તેમની સરકારે ખેડૂતોના હિત માટે ત્રણેય કૃષિ કાયદા લાવ્યા હતા, પરંતુ તેઓ કેટલાક ખેડૂત ભાઈઓને મનાવી શક્યા ન હતા અને હવે સરકાર કૃષિ કાયદાઓ પાછી ખેંચી રહી છે. સંસદના શિયાળુ સત્રમાં સરકાર ત્રણેય કાયદાઓને પરત ખેંચવાની બંધારણીય પ્રક્રિયા પૂર્ણ કરશે. પીએમ મોદીએ ખુલ્લા મન સાથે કહ્યું કે આ સમય કોઈને દોષ આપવાનો નથી. સરકારે 3 કૃષિ કાયદા પાછા ખેંચી લીધા છે અને હવે ખેડૂત સાથીઓ તેમના ઘરે પાછા ફરે.

જાણો ક્યા હતા ત્રણ કૃષિ કાયદા:

1. આવશ્યક ચીજવસ્તુઓ (સુધારા) અધિનિયમ, 2020-
આ કાયદામાં, આવશ્યક ચીજવસ્તુઓની સૂચિમાંથી અનાજ, કઠોળ, તેલીબિયાં, ખાદ્ય તેલ, ડુંગળી અને બટાટાને દૂર કરવાની જોગવાઈ કરવામાં આવી હતી. એવું માનવામાં આવતું હતું કે આ કાયદાની જોગવાઈઓને કારણે ખેડૂતોને યોગ્ય ભાવ મળશે, કારણ કે બજારમાં સ્પર્ધા થશે. જણાવી દઈએ કે વર્ષ 1955ના આ કાયદામાં સુધારો કરવામાં આવ્યો હતો. આ કાયદાનો મુખ્ય હેતુ સંગ્રહખોરીને રોકવા માટે આવશ્યક ચીજવસ્તુઓના ઉત્પાદન, પુરવઠા અને ભાવને નિયંત્રિત કરવાનો હતો.

2. એગ્રીકલ્ચર પ્રોડ્યુસ ટ્રેડ એન્ડ કોમર્સ (પ્રમોશન એન્ડ ફેસિલિટેશન) એક્ટ, 2020-
આ કાયદા હેઠળ, ખેડૂતો તેમની પેદાશો APMCની બહાર એટલે કે એગ્રીકલ્ચર પ્રોડ્યુસ માર્કેટિંગ કમિટિની બહાર વેચી શકશે. આ કાયદા હેઠળ કહેવામાં આવ્યું હતું કે દેશમાં એવી ઇકોસિસ્ટમ બનાવવામાં આવશે, જ્યાં ખેડૂતો અને વેપારીઓને બજારની બહાર પાક વેચવાની સ્વતંત્રતા હશે. જોગવાઈ હેઠળ, રાજ્યની અંદર અને બે રાજ્યો વચ્ચે વેપારને પ્રોત્સાહન આપવાનું કહેવામાં આવ્યું હતું. ઉપરાંત, માર્કેટિંગ અને ટ્રાન્સપોર્ટેશન પર ખર્ચ ઘટાડવાનો ઉલ્લેખ કરવામાં આવ્યો હતો. નવા કાયદા અનુસાર, ખેડૂતો અથવા તેમના ખરીદદારોએ મંડીઓને કોઈ ફી પણ ચૂકવવાની રહેશે નહીં.

3. ખેડૂતો (સશક્તિકરણ અને સંરક્ષણ) એગ્રીમેન્ટ ઓન પ્રાઈસ એશ્યોરન્સ એન્ડ એગ્રીકલ્ચરલ સર્વિસીસ એક્ટ, 2020-
આ કાયદાનો મુખ્ય ઉદ્દેશ્ય ખેડૂતોને તેમના પાકની નિશ્ચિત કિંમત મેળવવાનો હતો. આ અંતર્ગત ખેડૂત પાક ઉગાડતા પહેલા જ વેપારી સાથે કરાર કરી શકે છે. આ કરારમાં પાકની કિંમત, પાકની ગુણવત્તા, જથ્થા અને ખાતરનો ઉપયોગ વગેરેનો સમાવેશ કરવાનો હતો. કાયદા અનુસાર, ખેડૂતે પાકની ડિલિવરી સમયે બે તૃતીયાંશ રકમ અને બાકીની રકમ 30 દિવસમાં ચૂકવવી પડશે. આમાં એવી જોગવાઈ પણ કરવામાં આવી હતી કે ખેતરમાંથી પાક ઉપાડવાની જવાબદારી વેપારીની રહેશે. જો કોઈ એક પક્ષ કરારનો ભંગ કરે છે, તો તેને દંડ કરવામાં આવશે.

શા માટે ખેડૂતો કૃષિ કાયદાનો વિરોધ કરી રહ્યા હતા?
ખેડૂતો લાંબા સમયથી આ ત્રણેય કૃષિ કાયદાનો વિરોધ કરી રહ્યા હતા. ખેડૂત સંગઠનોએ આરોપ લગાવ્યો હતો કે નવો કાયદો લાગુ થતાં જ કૃષિ ક્ષેત્ર પણ મૂડીવાદીઓ અથવા કોર્પોરેટ ગૃહોના હાથમાં જશે, જેનાથી ખેડૂતોને નુકસાન થશે. આ નવા બિલ મુજબ, સરકાર માત્ર અસાધારણ સંજોગોમાં જ આવશ્યક ચીજવસ્તુઓના પુરવઠા પર નિયંત્રણ રાખશે. નવા કાયદામાં ઉલ્લેખ કરવામાં આવ્યો હતો કે આ વસ્તુઓ અને કૃષિ ઉત્પાદનોના સંગ્રહખોરી પર કિંમતોના આધારે કાર્યવાહી કરવામાં આવશે. જ્યારે શાકભાજી અને ફળોના ભાવ 100 ટકાને વટાવી જશે ત્યારે સરકાર આ માટે આદેશ જારી કરશે. નહિંતર, નાશ ન પામે તેવા અનાજના ભાવમાં 50 ટકાનો વધારો થયો હોત. ખેડૂતોએ કહ્યું કે આ કાયદામાં એ સ્પષ્ટ કરવામાં આવ્યું નથી કે ખેડૂતોને બજારની બહાર લઘુત્તમ ભાવ મળશે કે નહીં. આવી સ્થિતિમાં એવું બની શકે છે કે જો કોઈ પાકનું વધુ ઉત્પાદન થશે તો વેપારીઓ ખેડૂતોને ઓછા ભાવે પાક વેચવા દબાણ કરશે. ત્રીજું કારણ એ હતું કે સરકાર પાકના સંગ્રહની છૂટ આપી રહી છે, પરંતુ ખેડૂતો પાસે શાકભાજી કે ફળોનો સંગ્રહ કરવા માટે પૂરતા સંસાધનો નથી.

જાણો કેવી રીત્તે કાયદોઓ પાછા ખેંચવામાં આવશે:
વડાપ્રધાનની જાહેરાત બાદ કૃષિ કાયદાઓ પાછા ખેંચી લેવામાં આવશે. કાયદા બનાવવાની સાથે સંસદ પાસે કાયદાઓ પાછા ખેંચવાની સત્તા છે. સંસદનું શિયાળુ સત્ર 29 નવેમ્બરથી શરૂ થશે અને 23 ડિસેમ્બરે સમાપ્ત થશે. બંધારણના અનુચ્છેદ 245 હેઠળ સંસદને કાયદો બનાવવા અને તેને પાછો ખેંચવાની સત્તા છે. જો કાયદો તેનો હેતુ પૂરો કરવામાં નિષ્ફળ જાય, તો તેને પાછો ખેંચી લેવામાં આવે છે. સામાન્ય રીતે, જ્યારે નવો કાયદો ઘડવામાં આવે છે, ત્યારે તે વિષય પરનો જૂનો કાયદો પાછો ખેંચી લેવામાં આવે છે. આ માટે નવા કાયદામાં વિશેષ જોગવાઈ ઉમેરવામાં આવી છે.

નીચે આપેલી લીંક પર ક્લિક કરીને જોડાઓ ત્રિશુલ ન્યૂઝ Trishul News સાથે. અમારું ફેસબુક પેજ લાઈક કરો અને ફોન પર અપડેટ્સ મેળવતા રહો. વોટ્સેપ પર સમાચાર મેળવવા અહીં ક્લિક કરીને Hi લખી મેસેજ કરો. 

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *